ប៉ុល ពត
ឈ្មោះក្រៅ : អ៊ុំ,1 អ៊ុំប៉ុល,2 បង លេខ ១ ឬ បងទី១, ប៉ុល, ភេម, ៩៩, សាឡុត ស3
ប៉ុល ពត (១៩២៥-១៩៩៨) គឺជាអគ្គលេខាធិការនៃ បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា (“ប.ក.ក”) និង នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ គាត់ទទួលមរណភាពដោយសាររោគគាំងបេះដូងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៨ ក្នុងពេលរស់នៅដោយមានសេរីភាពនៅព្រំដែន កម្ពុជា-ថៃ។
ស្វែងយល់ពីឋានានុក្រមខ្មែរក្រហម ដើម្បីយល់ដឹងអំពីតួនាទីរបស់គាត់នៅក្នុងប្រព័ន្ធសម្ងាត់។
ការរកឃើញសំខាន់ៗ
អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងនៅក្នុងសំណុំរឿង ០០២/០១ និងសំណុំរឿង ០០២/០២ បានរកឃើញថា ប៉ុល ពត:
- ជាសមាជិកសហឧក្រិដ្ឋកម្មរួម ជាមួយមេដឹកនាំ ប.ក.ក ដោយមានគោលបំណងរួម “បង្កើតបដិវត្តន៍សង្គមនិយមយ៉ាងឆាប់រហ័សតាមរយៈមធ្យោបាយចាំបាច់តាម ‘សន្ទុះមហាលោតផ្លោះ’ និងដើម្បីការពារបក្សប្រឆាំងនឹងសត្រូវផ្ទៃក្នុង ក៏ដូចជាសត្រូវខាងក្រៅ” 24 ។
- អនុវត្តអំណាចសេចក្តីសម្រេចចុងក្រោយនៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ជាមួយ នួន ជា រៀបចំលក្ខន្តិកៈ ប.ក.ក លើកដំបូង ជាមួយ នួន ជា និងបង្កើតមាគ៌ានយោបាយបក្ស 25 ។
- ជួបជាញឹកញាប់ជាមួយ ខៀវ សំផន, នួន ជា និងមេដឹកនាំ ប.ក.ក ផ្សេងទៀត ពាក់ព័ន្ធនឹងការបន្តធ្វើបដិវត្តន៍ និងគ្រប់គ្រងការងាររដ្ឋបាលនៅតំបន់រំដោះ 26 ។
- ធ្វើដំណើរទូទាំងប្រទេសជាមួយ នួន ជា និងមេដឹកនាំ ប.ក.ក ផ្សេងទៀត ផ្សព្វផ្សាយមាគ៌ាបក្ស ដល់លេខាភូមិភាគ និងតំបន់ សមាជ និងគណៈកម្មាធិការ និងដឹកនាំវគ្គរៀនសូត្រនៅក្នុងក្រុងភ្នំពេញ 27 ។
- រៀបចំផែនការជម្លៀសប្រជាជនពីក្រុងទៅកាន់ទីជនបទ 28 ។
- សរសើរការបង្កើត និងការពង្រីកសហករណ៍ និងប្រមូលកម្លាំងរាប់ពាន់នាក់នៅការដ្ឋានការងារ ដើម្បីកសាងប្រព័ន្ធប្រឡាយទឹក 29 ។
- បានដឹងអំពីវិធានការប្រឆាំងជនក្បត់នៅក្នុងជួរបដិវត្តន៍យោងតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់គណៈមជ្ឈិម ដែលផ្តល់សិទ្ធិឲ្យថ្នាក់ក្រោម “មានសិទ្ធិកម្ទេចទាំងនៅក្នុងជួរ និងនៅក្រៅជួរ” 30 ។
- អមដំណើរឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីចិន ជិន យ៉ុងគួយ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនៅទំនប់ត្រពាំងថ្ម និងភូមិភាគបូព៌ាជាមួយមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ ប.ក.ក ផ្សេងទៀត 31 ។
- ទស្សនកិច្ចទំនប់ ១ មករា ជាច្រើនសាជាមួយ នួន ជា 32 ។
- បញ្ជាឲ្យបោសសម្អាតភូមិភាគបូព៌ា និងវ៉ៃវៀតណាមក្នុងឆ្នាំ១៩៧៧ 33 ។
- ដាក់ចេញ គោលនយោបាយ ប.ក.ក “១ ទល់ ៣០” មានន័យថា ប្រជាជនខ្មែរម្នាក់ៗត្រូវសម្លាប់យ៉ាងហោចណាស់ វៀតណាម ៣០នាក់ 34 ។
- លើកឡើងអំពីវត្តមានខ្មាំងនៅក្នុងប្រទេសក្នុងពេលអង្គមីទ្ទីង និងវគ្គអប់រំនយោបាយ 35 ។
កំណត់សម្គាល់
ប៉ុល ពត មិនមែនជាជនសង្ស័យ ជនត្រូវចោទ ឬ ជនជាប់ចោទនៅក្នុងកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីចំពោះមុខ អ.វ.ត.ក។ ដូច្នេះ សំអាងហេតុរបស់អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញមិនអាចចាត់ទុកជាសំអាងហេតុនៃពិរុទ្ធភាពប្រឆាំងនឹងគាត់នោះឡើយ។
ព័ត៌មានខ្លះអាចយកចេញពីចម្លើយសារភាពដែលទទួលបានក្រោមទារុណកម្ម។ ដូច្នេះ ភាពអាចទុកចិត្តបាននៃព័ត៌មានបែបនេះគួរពិនិត្យដោយប្រុងប្រយ័ត្ន។ សូមមើលសេចក្តីសម្រេចស្តីពីភស្តុតាងទទួលបានតាមរយៈទារុណកម្ម។
អូស
១៩២៥
១៩ ឧសភា
១៩៤០
ទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៤០
១៩៥០
ពីឆ្នាំ១៩៥០ ដល់ឆ្នាំ១៩៥៣
សមាជិកក្រុម “ម៉ាក្សស៊ីស” ក្នុងពេលសិក្សានៅបារាំងរួមជាមួយនិស្សិតខ្មែរផ្សេងទៀត ដូចជា អៀង សារី, អៀង ធីរិទ្ធ និង សុន សេន6។
១៩៥៨
ពីឆ្នាំ១៩៥៨ ដល់ឆ្នាំ១៩៦០
រៀបចំសេចក្តីព្រាងលក្ខន្តិកៈបក្សលើកទី១ រួមជាមួយ នួន ជា និងអ្នកផ្សេងទៀតបានចាប់ផ្តើមរៀបចំមាគ៌ានយោបាយបក្ស7។
១៩៦០
ក្លាយជាសមាជិកគណៈអចិន្រ្តៃយ៍នៃបក្សពលករកម្ពុជា ជាមួយ ទូ សាមុត, នួន ជា និង អៀង សារី រួមជាមួយអ្នកផ្សេងទៀត8។
១៩៦៥
ពីឆ្នាំ១៩៦៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៦៦
១៩៧១
១៩៧៤
មិថុនា
ជួបជាមួយ មេដឹកនាំ ប.ក.ក នៅភូមិមាឃ ឃុំព្រែកកក់ ដើម្បីពិភាក្សាផែនការវាយសម្រុកចុងក្រោយ និងជម្លៀសក្រុងភ្នំពេញ និងទីប្រជុំជនផ្សេងទៀត13។
១៩៧៥
មេសា
មិថុនា
បង្គាប់ឲ្យចាប់ កុយ ធួន និងទៅហាណូយ ជាមួយ
នួន ជា ដើម្បីពិភាក្សាការប៉ះទង្គិចនៅតាមព្រំដែនជាមួយមេដឹកនាំសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម
ង្វៀន វ៉ាន់លីញ (Nguyen Van Linh)15។
នួន ជា ដើម្បីពិភាក្សាការប៉ះទង្គិចនៅតាមព្រំដែនជាមួយមេដឹកនាំសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម
ង្វៀន វ៉ាន់លីញ (Nguyen Van Linh)15។
២២ កក្កដា
ចូលរួមអង្គមីទ្ទីង ប.ក.ក នៅស្តាតអូឡាំពិក ក្នុងក្រុងភ្នំពេញ ដើម្បីប្រកាសអំពីការបង្កើត កងទ័ពបដិវត្តន៍កម្ពុជាថ្មីមួយ និងកងពល ៨០១16។
១៩៧៧
២៧ កញ្ញា
១៩៧៨
ដើមឆ្នាំ ១៩៧៨
ដាក់ចេញ គោលនយោបាយ ប.ក.ក “១ ទល់ ៣០” មានន័យថា ប្រជាជនខ្មែរម្នាក់ត្រូវសម្លាប់យ៉ាងហោចណាស់ វៀតណាម ៣០នាក់ និងចូលរួមកិច្ចប្រជុំនៅបឹងត្របែក ដែលនៅទីនោះ សុន សេន បានប្រកាសផែនការបោសសម្អាតកម្មាភិបាលភូមិភាគបូព៌ា20។
១៩៩៨
១៥ មេសា
ឯកសារពាក់ព័ន្ធ
ដីកាដំណោះស្រាយ
- ដីកាដំណោះស្រាយក្នុងសំណុំរឿង ០០២/០២ ឯកសារ D427 ជំពូកទី១: ការកត់សម្គាល់ឃើញអំពីអង្គហេតុ I. បរិបទប្រវត្តិសាស្រ្ត II. រចនាសម្ព័ន្ធរដ្ឋបាល។
សាលក្រម
- សំណុំរឿង ០០១ ឯកសារ E188: ២. ផ្នែកសំអាងហេតុ និងសំអាងច្បាប់ ២.២.១. រចនាសម្ព័ន្ធបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា។
- សាលក្រមសំណុំរឿង ០០២/០១ ឯកសារ E313: ៣. បរិបទប្រវត្តិសាស្រ្ត ៥. រចនាសម្ព័ន្ធរដ្ឋបាល។
- សាលក្រមសំណុំរឿង ០០២/០២ ឯកសារ E465: ៣. បរិបទប្រវត្តិសាស្រ្ត ៥. រចនាសម្ព័ន្ធរដ្ឋបាល។
ភស្តុតាង
- សេចក្តីថ្លែងការណ៍ ដោយ ប៉ុល ពត សុន្ទរកថា ចំណងជើងថា “ជយោ! ខួបលើកទី១៧ នៃ បក្សកម្មុយនីស្តកម្ពុជា” ឯកសារ E3/9751។
- ការពន្យល់បឋម នៅមុនពេលអានផែនការ ដោយលេខាបក្ស បកប្រែដោយ David P. Chandler ទំព័រ ១២០-១៦៣។
- បទឧទ្ទេសនាមរបស់សមមិត្តតំណាងលេខាបក្សក្នុងទង់បដិវត្តន៍ លេខ ១១ វិច្ឆិកា ១៩៧៦ ឯកសារ E3/139 ទំព័រ ៤-២៧។
- សុន្ទរកថារបស់សមមិត្ត ប៉ុល ពត ក្នុងអង្គប្រជុំមហាជនដែលប្រារព្ធខួបលើកទី១០ នៃការបង្កើតកងទ័ពបដិវត្តន៍កម្ពុជា ឯកសារ E3/349 ថ្ងៃទី១៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៨។
- សុន្ទរកថារបស់សមិត្តលេខាបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា ក្នុងកិច្ចប្រជុំថ្ងៃទី១៨ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៨ ក្នុងពេលប្រារព្ធខួបលើកទី១០ នៃការបង្កើតកងទ័ពបដិវត្តន៍កម្ពុជាក្នុងទង់បដិវត្តន៍ លេខ កុម្ភៈ ១៩៧៨ ឯកសារ E3/744។
- កិច្ចសម្ភាស ប៉ុល ពត ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៨ ឯកសារ E3/7950 ទំព័រ ៧។
- កិច្ចសម្ភាស ប៉ុល ពត ដោយអ្នកកាសែតយូហ្គោស្លាវី ឯកសារ E3/5713 ថ្ងៃទី២០ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៧៨។
- បទឧទ្ទេសនាមដោយ សមមិត្តលេខា ប៉ុល ពត ក្នុងឱកាសខួបលើកទី១៨ នៃជ័យជំនះបង្កើតបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា ចុះថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៧៨ ឯកសារ E3/215។
- សេចក្តីសរុបសុន្ទរកថា ប៉ុល ពត នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំថ្ងៃទី២៧ ខែកញ្ញា នៅក្រុងភ្នំពេញ ថ្ងៃទី២ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៧៨ ឯកសារ E3/29។
- សៀវភៅនិពន្ធដោយ Elizabeth Becker មានចំណងជើងថា នៅពេលដែលសង្រ្គាមរលត់ទៅ ទំព័រ ៤២៤-៤៣១។
- ឯកសារ Elizabeth Becker ខ្សែអាត់វីដេអូបង្ហាញ ប៉ុល ពត កំពុងត្រូវខ្មែរក្រហមកាត់ទោស ថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ឯកសារ E3/7277។
- រូបថតរៀបតាមលេខសម្គាល់ មិនមានកាលបរិច្ឆេទ ឯកសារ E3/584។