Raoul JENNAR - អ.វ.ត.ក.

សាវតារ និង ឯកទេស

លោក Raoul Marc Jennar គឺជាអ្នកប្រឹក្សាការផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ដែលបានធ្វើជាអ្នកជំនាញក្នុងកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីសំណុំរឿង ០០១ ។ គាត់បានបញ្ចប់ថ្នាក់បណ្ឌិតផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងបណ្ឌិតផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រខ្មែរ និងផ្នែកសិក្សាភាសាខ្មែរ ។ គាត់បានសរសេរសៀវភៅផ្សេងៗទាក់ទងនឹងសង្គមកម្ពុជា ក្រោយរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ រួមមាន “Cambodia Chronicles”, “The Keys to Cambodia” និង “Cambodia, a Media Under Pressure” ។ គាត់ត្រូវបានមេធាវីការពារក្តីកោះហៅ ឱ្យផ្តល់សក្ខីកម្មលើបញ្ហាទាក់ទងនឹងការបំផុសគំនិតមនោគមន៍វិជ្ជា សម្រាប់កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ លក្ខណៈជាក់លាក់នៃលទ្ធិកុម្មុយនិស្តកម្ពុជា ការអនុវត្តរបស់អង្គការ ការសម្ងាត់ និងភាពភ័យខ្លាច ខ្សែចង្វាក់នៃការបញ្ជា រចនាសម្ព័ន្ធសន្តិសុខ តួនាទីនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន និងភាពស្របច្បាប់ជាអន្តរជាតិនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ និង សុន សេន ។

ដើមកំណើតមនោគមន៍វិជ្ជានៃបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា

លោក Jennar បានផ្តល់សក្ខីកម្មថា “ប្រភពសំខាន់នៃកុម្មុយនិស្តកម្ពុជារបស់ ប៉ុល ពត គឺបដិវត្តន៍ Bolshevik” ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា កុម្មុយនិស្តវៀតណាមក៏បានដើរតួនាទីក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលមនោគមន៍វិជ្ជា និងយោធារបស់ពួកកុម្មុយនិស្តកម្ពុជា ខណៈដែលគំរូកុម្មុយនិស្តចិនមានឥទ្ធិពលលើគោលនយោបាយកសិកម្មរបស់កម្ពុជា ។ លោក Jennar បានបញ្ជាក់ថា ក្រុមតូច ដែលក្រោយមកបង្កើតជាមេដឹកនាំនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ភាគច្រើនបានជួបគ្នានៅទីក្រុងប៉ារីស នៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៥០ ក្នុងនាមនិស្សិតខ្មែរនៃក្រុមម៉ាក្សនិយម ។ ក្រុមនោះរួមមាន ប៉ុល ពត, អៀង សារី, អៀង ធីរិទ្ធ, ហ៊ូ យន់, ខៀវ សំផន, ម៉ី ម៉ាន់, ជួន មុំ និងដូចដែលអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានទទួលយកយ៉ាងច្បាស់លាស់ សុន សេន ។ ពេលនៅប្រទេសបារាំង ពួកគេជាសមាជិកនៃបក្សកុម្មុយនិស្តបារាំង។ ហើយបានទទួលការអប់រំផ្នែកនយោបាយ ដែលលក្ខណៈចម្បងគឺភាគច្រើនផ្អែកលើគំរូសូវៀត និងការអនុវត្តនៃលទ្ធិស្តាលីន ។ យោងតាមលោក Jennar អនាគតមេដឹកនាំនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ចង់ឈានទៅដល់សង្គមកុម្មុយនិស្តដ៏ល្អមួយឲ្យបានឆាប់បំផុត ដោយមិនចាំបាច់ឆ្លងអន្តរកាលឡើយ ហើយបានប្តេជ្ញាចិត្តថានឹងធ្វើឱ្យបានល្អជាងសហភាពសូវៀត និងប្រទេសចិនរបស់ម៉ៅ ។

វិធីសាស្ត្រនៃការគ្រប់គ្រងរដ្ឋាភិបាល

លោក Jennar បានពិពណ៌នាការអនុវត្តដោយបក្សកុម្មុយនិស្តកម្ពុជាអំពីប្រភពនៃអំពើហិង្សាចំនួនបី។ ដំបូងគឺវប្បធម៌នៃអំពើហិង្សា ដែលគាត់ពន្យល់ថាជា “ផ្នែកមួយនៃរចនាសម្ព័ន្ធសង្គមកម្ពុជា” ។ លោក Jennar បានបញ្ជាក់ថា ចាប់តាំងពីដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៥០ មក ដំបូង គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ ហើយ បន្ទាប់មក បក្សកុម្មុយនិស្ត គឺជាកម្មវត្ថុនៃការគាបសង្កត់ជាប្រព័ន្ធជាបន្តបន្ទាប់ ។ អំពើហិង្សាបែបនេះ បានរីករាលដាលកាន់តែខ្លាំងឡើង បន្ទាប់ពីការចាប់ផ្តើមនៃសង្រ្គាមវៀតណាម ហើយបានកើនឡើងនៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ នៅពេលដែលប្រទេសនេះបានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងសង្រ្គាមក្រោយពីរដ្ឋប្រហារដែលគាំទ្រដោយអាមេរិក ។ លោក Jennar បានបញ្ជាក់ថា ប្រភពនៃអំពើហិង្សាទីពីរ គឺអំពើហិង្សាផ្នែកនយោបាយ ដែលត្រូវបានអនុវត្តក្រោមការដឹកនាំរបស់ បក្សចេញពីការបង្រៀនរបស់បក្សកុម្មុយនីស្តបារាំង នៅទីក្រុងប៉ារីស ។ ការបង្រៀនបែបនេះឃើញមាននៅក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធរបស់បក្ស ដែលកំណត់ថាគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ មានទំនួលខុសត្រូវទាំងស្រុងចំពោះការចាត់តាំង សេដ្ឋកិច្ច ការពារជាតិ និងសន្តិសុខ ខណៈពេលដែលគណៈកម្មាធិការនេះមិនបញ្ចេញឈ្មោះទាំងស្រុង ហើយឃើញមាននៅក្នុងការអនុវត្តរបស់បក្សក្នុងការលុបបំបាត់ ឬ “កម្ទេច” ខ្មាំងផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួន ជាពាក្យសំដៅដល់ការចាប់ខ្លួនដោយសម្ងាត់ ការសាកសួរចម្លើយដោយប្រើការធ្វើទារុណកម្ម និងការសម្លាប់មនុស្ស ។ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង បានលើកយកសក្ខីកម្មរបស់លោក Jennar ទាក់ទងនឹងប្រភពដើមនៃការអនុវត្ត “ការកម្ទេច” ដូចខាងក្រោម៖ អ្នកជំនាញ Raoul JENNAR បានលើកឡើងថា គោលនយោបាយទាំងនេះ ផ្អែកតាមគោលនយោបាយស្តាលីន។ ជនទាំងឡាយណាដែលកំណត់អត្តសញ្ញាណថាជា “សត្រូវ” ត្រូវតែសម្លាប់ ឬ “កម្ទេច” ពាក្យនេះត្រូវបានប្រើនៅក្នុងសំណេររបស់ លេនីន ²⁰ ។ នៅចន្លោះខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៦ បក្សបានសម្លាប់កម្មាភិបាលសកម្មប្រយុទ្ធនិងមានកិត្យានុភាពអស់ជាច្រើន ហើយលោក Jennar បានផ្តល់សក្ខីកម្មថា ជាង ៨០% នៃជនរងគ្រោះនៃ ស-២១ តាមពិតមានតួនាទីមួយចំនួននៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ។ យោងតាមលោក Jennar ប្រភពទីបីនៃអំពើហិង្សារបស់បក្ស គឺកត្តាដោយឡែកនៃលទ្ធិកុម្មុយនិស្តនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ដែលគាត់បានបង្កើតពាក្យ “ប៉ុលពតនិយម” ។ លោកបានពណ៌នាអំពីលទ្ធិប៉ុលពតនិយម ថា មានលក្ខណៈ“ជនមួយក្តាប់តូចកាន់អំណាច” “ឯករាជ្យម្ចាស់ការខាងសេដ្ឋកិច្ច” និងប្រកាន់ពូជសាសន៍ ដូចដែលឃើញមានការលុបបំបាត់ផ្នែករូបវន្តនៃក្រុមមនុស្ស ដែលចាត់ទុកជា “ខ្មែរកាត់ចិន” “ខ្មែរកាត់វៀតណាម” និង “ខ្មែរកាត់ចាម” ក្នុងចំណោមក្រុមដទៃទៀត ។ ទាំងនេះបណ្តាលមកពីគំនិតត្រូវលុបបំបាត់កម្មសិទ្ធិទាំងស្រុង គឺមនុស្សលែងមាន សេរីភាពក្នុងការប្រើប្រាស់អត្តសញ្ញាណ ឬពេលវេលារបស់ពួកគេ ឬ ជម្រើសក្នុងទំនាក់ទំនង អាពាហ៍ពិពាហ៍ ឬភាពស្និទ្ធស្នាល ។

មនោគមន៍វិជ្ជារបស់ ឌុច

ដើម្បីជួយក្នុងការរៀបចំរបាយការណ៍អ្នកជំនាញរបស់គាត់ លោក Jennar បានធ្វើបទសម្ភាសន៍ជាបន្តបន្ទាប់ជាមួយជនជាប់ចោទក្នុងរយៈពេលប្រាំមួយខែ ។ គាត់បានផ្តល់សក្ខីកម្មថា ក្នុងអំឡុងពេលពិភាក្សានោះ គាត់បានរកឃើញប្រភពនៅពីក្រោយមនោគមន៍វិជ្ជារបស់ ឌុច និងបច្ចេកទេសរបស់គាត់ក្នុងការទាញយកចម្លើយសារភាព ។ គាត់បញ្ជាក់ថា ឌុច ទទួលឥទ្ធិពលខ្លាំងពី សុន សេន ដែលបានបណ្តុះបណ្តាល និងការពារគាត់មុនឆ្នាំ១៩៧៥ និងក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ ហើយដែលមេផ្ទាល់របស់គាត់ក្នុងកំឡុងឆ្នាំដែល ឌុច ធ្វើការជាប្រធាន ស-២១ ។ លោក Jennar បានពណ៌នាថា សុន សេន ជា “គ្រូណែនាំ” របស់ ឌុច ដែលជាការពិពណ៌នាដែលអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង បានប្រើនៅក្នុងសាលក្រមរបស់ខ្លួន ។ ទាក់ទងនឹងតួនាទីរបស់ ឌុច គាត់យល់ស្របថា ឌុច ជា “អ្នកជួយ” និងជា “អ្នកទោសរបស់ប្រព័ន្ធនោះ” ។ គាត់បានយល់ស្របថា ឌុច នៅកៀកគ្នាជាមួយគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ តែគាត់ពិតជាមិនអាចធ្វើអ្វីសម្រេចខ្លួនឯងបានទេ ។ ដូច្នេះហើយគាត់គ្មានស្វ័យភាពក្នុងការសម្រេចចិត្តទេ គឺមានតែគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ប៉ុណ្ណោះ ។ លោកបញ្ជាក់ថា គ្មាននរណាមានសុវត្ថិភាពឡើយក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ក្រៅពីអ្នកដែលធ្វើការសម្រេចចិត្តនៅកម្រិតខ្ពស់បំផុត ហើយដែល ឌុច មិនស្ថិតក្នុងក្រុមនោះទេ ។

ប្រតិបត្តិការរបស់ ស-២១

លោក Jennar បានផ្តល់សក្ខីកម្មអំពីវិធីសាស្រ្តនៃការធ្វើទារុណកម្ម ដែលប្រើនៅមន្ទីរ ស-២១ ជាពិសេស មធ្យោបាយដែលប្រើដើម្បីទាញយកចម្លើយសារភាព ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា គោលបំណងចម្បងនៃចម្លើយសារភាពគឺ “បង្ខំអ្នកជាប់ឃុំឲ្យនិយាយពីអ្វីដែលអ្នកមានអំណាចនៅនឹងកន្លែងចង់ឲ្យបុគ្គលនោះនិយាយ ដើម្បីអាចបន្តអនុវត្ត នយោបាយគាបសង្កត់” ។ គោលបំណងមួយទៀត គឺដើម្បីរកឱ្យបានឈ្មោះច្រើនទៀតពីមនុស្សដែលខ្លួនបានចោទ ដើម្បីបន្តចាប់ខ្លួនមនុស្សថ្មីថែមទៀត ។ គាត់ក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា ឌុច បានប្រាប់គាត់ថា “សៀវភៅណែនាំធ្វើទារុណកម្ម” ដែលបានអនុវត្ត គឺត្រូវបានព្រាងនៅ ស-២១ ហើយត្រូវបានបង្រៀនដល់បុគ្គលិកនៃមន្ទីរសន្តិសុខផ្សេងទៀត ក្រៅពី ស-២១ ក្នុងអំឡុងពេលវគ្គបណ្តុះបណ្តាល ដែលរៀបចំដោយសន្តិបាល ។ លោក Jennar បានបង្ហាញទស្សនៈថា អ្នកដែលធ្វើការនៅ ស-២១ មិនបានធ្វើការស៊ើបអង្កេត រកបណ្តាញជនក្បត់នោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ មនុស្សដែល យកទៅ ស-២១ ត្រូវបានគេសង្ស័យ ឬស៊ើបអង្កេតរួចហើយ ។ គាត់មិនយល់ស្របថា មន្ទីរសន្តិសុខផ្សេងទៀតមិនមានប្រសិទ្ធភាពដូច ស-២១ នោះឡើយ ហើយមិនយល់ស្របថាមានទំនាក់ទំនងតាមឋានានុក្រមរវាង ស-២១ និងមន្ទីរសន្តិសុខចំនួន ១៩៦ ដែលបានដំណើរការ ។ ផ្ទុយទៅវិញ លោកបានអះអាងថា ភាពខុសគ្នាដ៏សំខាន់រវាង ស-២១ និងមន្ទីរសន្តិសុខផ្សេងទៀត គឺការពិតដែលថា ស-២១ មានយុត្តាធិការលើប្រទេសទាំងមូល ។ យោងតាមលោក Jennar មានមន្ទីរសន្តិសុខចំនួនប្រាំបួន ដែលមានជនរងគ្រោះច្រើនជាងនៅ ស-២១ ។ លោកបានបង្ហាញជំនឿថា តុលាការមានយុត្តាធិការ ក្នុងការកាត់ទោសប្រធានមន្ទីរសន្តិសុខទាំង១០ នោះ ហើយបានសន្និដ្ឋានដោយសម្តែងក្តីសង្ឃឹមថា ប្រធានមន្ទីរសន្តិសុខទាំងនោះនឹងយកគំរូតាមឧទាហរណ៍របស់ ឌុច ។

វីដេអូ

សក្ខីកម្ម
កាលបរិច្ឆេទ	កំណត់ហេតុជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៃកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីជំនុំជម្រះ	លេខប្រតិចារិក
ថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៩	E1/74	E1/74.1

ឯកសារពាក់ព័ន្ធ
ចំណងជើងឯកសារជាភាសាខ្មែរ	ចំណងជើងឯកសារជាភាសាអង់គ្លេស	ចំណងជើងឯកសារជាភាសាបារាំង	លេខឯកសារ D	លេខឯកសារ E3
លិខិតរបស់មេធាវីរបស់ ឌុច ដែលបានស្នើសុំឲ្យទទួលស្គាល់សេចក្តី ពិគ្រោះយោបល់ដែលបានរៀបចំ ដោយលោក រ៉ាអ៊ូល ម៉ាក ចេនណា នៅក្នុងដំណាក់កាលស៊ើបអង្កេត	DUCH’s lawyers’ Request to admit consultation prepared by Mr Raoul M. Jennar in the Investigation Case File	Requête des avocats de Duch en admission d’une consultation préparée par Raoul M. Jennar dans le dossier d’instruction	D82	E3/511
សៀវភៅនិពន្ធដោយ រ៉ាអ៊ូល ម៉ាកចេនណា ដែលមានចំណងជើងថា “ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗនៅកម្ពុជា”	Book « Les clés du Cambodge » by Raoul Marc Jennar	Ouvrage « Les clés du Cambodge » par Raoul Marc Jennar	D80/5	E3/515