សាវតារ និង ឯកទេស
លោក Raoul Marc Jennar គឺជាអ្នកប្រឹក្សាការផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ដែលបានធ្វើជាអ្នកជំនាញក្នុងកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីសំណុំរឿង ០០១
1
។ គាត់បានបញ្ចប់ថ្នាក់បណ្ឌិតផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងបណ្ឌិតផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រខ្មែរ និងផ្នែកសិក្សាភាសាខ្មែរ
2
។ គាត់បានសរសេរសៀវភៅផ្សេងៗទាក់ទងនឹងសង្គមកម្ពុជា ក្រោយរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ រួមមាន “Cambodia Chronicles”, “The Keys to Cambodia” និង “Cambodia, a Media Under Pressure”
3
។
គាត់ត្រូវបានមេធាវីការពារក្តីកោះហៅ ឱ្យផ្តល់សក្ខីកម្មលើបញ្ហាទាក់ទងនឹងការបំផុសគំនិតមនោគមន៍វិជ្ជា សម្រាប់កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ លក្ខណៈជាក់លាក់នៃលទ្ធិកុម្មុយនិស្តកម្ពុជា ការអនុវត្តរបស់អង្គការ ការសម្ងាត់ និងភាពភ័យខ្លាច ខ្សែចង្វាក់នៃការបញ្ជា រចនាសម្ព័ន្ធសន្តិសុខ តួនាទីនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន និងភាពស្របច្បាប់ជាអន្តរជាតិនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ និង សុន សេន
4
។
ដើមកំណើតមនោគមន៍វិជ្ជានៃបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា
លោក Jennar បានផ្តល់សក្ខីកម្មថា “ប្រភពសំខាន់នៃកុម្មុយនិស្តកម្ពុជារបស់ ប៉ុល ពត គឺបដិវត្តន៍ Bolshevik”
5
។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា កុម្មុយនិស្តវៀតណាមក៏បានដើរតួនាទីក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលមនោគមន៍វិជ្ជា និងយោធារបស់ពួកកុម្មុយនិស្តកម្ពុជា ខណៈដែលគំរូកុម្មុយនិស្តចិនមានឥទ្ធិពលលើគោលនយោបាយកសិកម្មរបស់កម្ពុជា
6
។
លោក Jennar បានបញ្ជាក់ថា ក្រុមតូច ដែលក្រោយមកបង្កើតជាមេដឹកនាំនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ភាគច្រើនបានជួបគ្នានៅទីក្រុងប៉ារីស នៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៥០ ក្នុងនាមនិស្សិតខ្មែរនៃក្រុមម៉ាក្សនិយម
7
។ ក្រុមនោះរួមមាន ប៉ុល ពត, អៀង សារី, អៀង ធីរិទ្ធ, ហ៊ូ យន់, ខៀវ សំផន, ម៉ី ម៉ាន់, ជួន មុំ និងដូចដែលអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានទទួលយកយ៉ាងច្បាស់លាស់
8
សុន សេន
9
។ ពេលនៅប្រទេសបារាំង ពួកគេជាសមាជិកនៃបក្សកុម្មុយនិស្តបារាំង។ ហើយបានទទួលការអប់រំផ្នែកនយោបាយ ដែលលក្ខណៈចម្បងគឺភាគច្រើនផ្អែកលើគំរូសូវៀត និងការអនុវត្តនៃលទ្ធិស្តាលីន
10
។
យោងតាមលោក Jennar អនាគតមេដឹកនាំនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ចង់ឈានទៅដល់សង្គមកុម្មុយនិស្តដ៏ល្អមួយឲ្យបានឆាប់បំផុត ដោយមិនចាំបាច់ឆ្លងអន្តរកាលឡើយ ហើយបានប្តេជ្ញាចិត្តថានឹងធ្វើឱ្យបានល្អជាងសហភាពសូវៀត និងប្រទេសចិនរបស់ម៉ៅ
11
។
វិធីសាស្ត្រនៃការគ្រប់គ្រងរដ្ឋាភិបាល
លោក Jennar បានពិពណ៌នាការអនុវត្តដោយបក្សកុម្មុយនិស្តកម្ពុជាអំពីប្រភពនៃអំពើហិង្សាចំនួនបី។
ដំបូងគឺវប្បធម៌នៃអំពើហិង្សា ដែលគាត់ពន្យល់ថាជា “ផ្នែកមួយនៃរចនាសម្ព័ន្ធសង្គមកម្ពុជា”
12
។ លោក Jennar បានបញ្ជាក់ថា ចាប់តាំងពីដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៥០ មក ដំបូង គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ ហើយ បន្ទាប់មក បក្សកុម្មុយនិស្ត គឺជាកម្មវត្ថុនៃការគាបសង្កត់ជាប្រព័ន្ធជាបន្តបន្ទាប់
13
។ អំពើហិង្សាបែបនេះ បានរីករាលដាលកាន់តែខ្លាំងឡើង បន្ទាប់ពីការចាប់ផ្តើមនៃសង្រ្គាមវៀតណាម
14
ហើយបានកើនឡើងនៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ នៅពេលដែលប្រទេសនេះបានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងសង្រ្គាមក្រោយពីរដ្ឋប្រហារដែលគាំទ្រដោយអាមេរិក
15
។
លោក Jennar បានបញ្ជាក់ថា ប្រភពនៃអំពើហិង្សាទីពីរ គឺអំពើហិង្សាផ្នែកនយោបាយ ដែលត្រូវបានអនុវត្តក្រោមការដឹកនាំរបស់ បក្សចេញពីការបង្រៀនរបស់បក្សកុម្មុយនីស្តបារាំង នៅទីក្រុងប៉ារីស
16
។ ការបង្រៀនបែបនេះឃើញមាននៅក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធរបស់បក្ស ដែលកំណត់ថាគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ មានទំនួលខុសត្រូវទាំងស្រុងចំពោះការចាត់តាំង សេដ្ឋកិច្ច ការពារជាតិ និងសន្តិសុខ
17
ខណៈពេលដែលគណៈកម្មាធិការនេះមិនបញ្ចេញឈ្មោះទាំងស្រុង
18
ហើយឃើញមាននៅក្នុងការអនុវត្តរបស់បក្សក្នុងការលុបបំបាត់ ឬ “កម្ទេច” ខ្មាំងផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួន ជាពាក្យសំដៅដល់ការចាប់ខ្លួនដោយសម្ងាត់ ការសាកសួរចម្លើយដោយប្រើការធ្វើទារុណកម្ម និងការសម្លាប់មនុស្ស
19
។ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង បានលើកយកសក្ខីកម្មរបស់លោក Jennar ទាក់ទងនឹងប្រភពដើមនៃការអនុវត្ត “ការកម្ទេច” ដូចខាងក្រោម៖
អ្នកជំនាញ Raoul JENNAR បានលើកឡើងថា គោលនយោបាយទាំងនេះ ផ្អែកតាមគោលនយោបាយស្តាលីន។ ជនទាំងឡាយណាដែលកំណត់អត្តសញ្ញាណថាជា “សត្រូវ” ត្រូវតែសម្លាប់ ឬ “កម្ទេច” ពាក្យនេះត្រូវបានប្រើនៅក្នុងសំណេររបស់ លេនីន
20
។
នៅចន្លោះខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៧៦ បក្សបានសម្លាប់កម្មាភិបាលសកម្មប្រយុទ្ធនិងមានកិត្យានុភាពអស់ជាច្រើន
21
ហើយលោក Jennar បានផ្តល់សក្ខីកម្មថា ជាង ៨០% នៃជនរងគ្រោះនៃ ស-២១ តាមពិតមានតួនាទីមួយចំនួននៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ
22
។
យោងតាមលោក Jennar ប្រភពទីបីនៃអំពើហិង្សារបស់បក្ស គឺកត្តាដោយឡែកនៃលទ្ធិកុម្មុយនិស្តនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ដែលគាត់បានបង្កើតពាក្យ “ប៉ុលពតនិយម”
23
។ លោកបានពណ៌នាអំពីលទ្ធិប៉ុលពតនិយម ថា មានលក្ខណៈ“ជនមួយក្តាប់តូចកាន់អំណាច” “ឯករាជ្យម្ចាស់ការខាងសេដ្ឋកិច្ច” និងប្រកាន់ពូជសាសន៍ ដូចដែលឃើញមានការលុបបំបាត់ផ្នែករូបវន្តនៃក្រុមមនុស្ស ដែលចាត់ទុកជា “ខ្មែរកាត់ចិន” “ខ្មែរកាត់វៀតណាម” និង “ខ្មែរកាត់ចាម” ក្នុងចំណោមក្រុមដទៃទៀត
24
។ ទាំងនេះបណ្តាលមកពីគំនិតត្រូវលុបបំបាត់កម្មសិទ្ធិទាំងស្រុង គឺមនុស្សលែងមាន សេរីភាពក្នុងការប្រើប្រាស់អត្តសញ្ញាណ ឬពេលវេលារបស់ពួកគេ ឬ ជម្រើសក្នុងទំនាក់ទំនង អាពាហ៍ពិពាហ៍ ឬភាពស្និទ្ធស្នាល
25
។
មនោគមន៍វិជ្ជារបស់ ឌុច
ដើម្បីជួយក្នុងការរៀបចំរបាយការណ៍អ្នកជំនាញរបស់គាត់ លោក Jennar បានធ្វើបទសម្ភាសន៍ជាបន្តបន្ទាប់ជាមួយជនជាប់ចោទក្នុងរយៈពេលប្រាំមួយខែ
26
។ គាត់បានផ្តល់សក្ខីកម្មថា ក្នុងអំឡុងពេលពិភាក្សានោះ គាត់បានរកឃើញប្រភពនៅពីក្រោយមនោគមន៍វិជ្ជារបស់ ឌុច និងបច្ចេកទេសរបស់គាត់ក្នុងការទាញយកចម្លើយសារភាព
27
។ គាត់បញ្ជាក់ថា ឌុច ទទួលឥទ្ធិពលខ្លាំងពី សុន សេន
28
ដែលបានបណ្តុះបណ្តាល និងការពារគាត់មុនឆ្នាំ១៩៧៥ និងក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ ហើយដែលមេផ្ទាល់របស់គាត់ក្នុងកំឡុងឆ្នាំដែល ឌុច ធ្វើការជាប្រធាន ស-២១
29
។ លោក Jennar បានពណ៌នាថា សុន សេន ជា “គ្រូណែនាំ” របស់ ឌុច
30
ដែលជាការពិពណ៌នាដែលអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង បានប្រើនៅក្នុងសាលក្រមរបស់ខ្លួន
31
។
ទាក់ទងនឹងតួនាទីរបស់ ឌុច គាត់យល់ស្របថា ឌុច ជា “អ្នកជួយ” និងជា “អ្នកទោសរបស់ប្រព័ន្ធនោះ”
32
។ គាត់បានយល់ស្របថា ឌុច នៅកៀកគ្នាជាមួយគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ តែគាត់ពិតជាមិនអាចធ្វើអ្វីសម្រេចខ្លួនឯងបានទេ
33
។ ដូច្នេះហើយគាត់គ្មានស្វ័យភាពក្នុងការសម្រេចចិត្តទេ គឺមានតែគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ប៉ុណ្ណោះ
34
។ លោកបញ្ជាក់ថា គ្មាននរណាមានសុវត្ថិភាពឡើយក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ក្រៅពីអ្នកដែលធ្វើការសម្រេចចិត្តនៅកម្រិតខ្ពស់បំផុត ហើយដែល ឌុច មិនស្ថិតក្នុងក្រុមនោះទេ
35
។
ប្រតិបត្តិការរបស់ ស-២១
លោក Jennar បានផ្តល់សក្ខីកម្មអំពីវិធីសាស្រ្តនៃការធ្វើទារុណកម្ម ដែលប្រើនៅមន្ទីរ ស-២១ ជាពិសេស មធ្យោបាយដែលប្រើដើម្បីទាញយកចម្លើយសារភាព
36
។ លោកបានបញ្ជាក់ថា គោលបំណងចម្បងនៃចម្លើយសារភាពគឺ “បង្ខំអ្នកជាប់ឃុំឲ្យនិយាយពីអ្វីដែលអ្នកមានអំណាចនៅនឹងកន្លែងចង់ឲ្យបុគ្គលនោះនិយាយ ដើម្បីអាចបន្តអនុវត្ត នយោបាយគាបសង្កត់”
37
។ គោលបំណងមួយទៀត គឺដើម្បីរកឱ្យបានឈ្មោះច្រើនទៀតពីមនុស្សដែលខ្លួនបានចោទ ដើម្បីបន្តចាប់ខ្លួនមនុស្សថ្មីថែមទៀត
38
។ គាត់ក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា ឌុច បានប្រាប់គាត់ថា “សៀវភៅណែនាំធ្វើទារុណកម្ម” ដែលបានអនុវត្ត គឺត្រូវបានព្រាងនៅ ស-២១ ហើយត្រូវបានបង្រៀនដល់បុគ្គលិកនៃមន្ទីរសន្តិសុខផ្សេងទៀត ក្រៅពី ស-២១ ក្នុងអំឡុងពេលវគ្គបណ្តុះបណ្តាល ដែលរៀបចំដោយសន្តិបាល
39
។
លោក Jennar បានបង្ហាញទស្សនៈថា អ្នកដែលធ្វើការនៅ ស-២១ មិនបានធ្វើការស៊ើបអង្កេត រកបណ្តាញជនក្បត់នោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ មនុស្សដែល យកទៅ ស-២១ ត្រូវបានគេសង្ស័យ ឬស៊ើបអង្កេតរួចហើយ
40
។ គាត់មិនយល់ស្របថា មន្ទីរសន្តិសុខផ្សេងទៀតមិនមានប្រសិទ្ធភាពដូច ស-២១ នោះឡើយ
41
ហើយមិនយល់ស្របថាមានទំនាក់ទំនងតាមឋានានុក្រមរវាង ស-២១ និងមន្ទីរសន្តិសុខចំនួន ១៩៦ ដែលបានដំណើរការ
42
។ ផ្ទុយទៅវិញ លោកបានអះអាងថា ភាពខុសគ្នាដ៏សំខាន់រវាង ស-២១ និងមន្ទីរសន្តិសុខផ្សេងទៀត គឺការពិតដែលថា ស-២១ មានយុត្តាធិការលើប្រទេសទាំងមូល
43
។
យោងតាមលោក Jennar មានមន្ទីរសន្តិសុខចំនួនប្រាំបួន ដែលមានជនរងគ្រោះច្រើនជាងនៅ ស-២១
44
។ លោកបានបង្ហាញជំនឿថា តុលាការមានយុត្តាធិការ ក្នុងការកាត់ទោសប្រធានមន្ទីរសន្តិសុខទាំង១០ នោះ
45
ហើយបានសន្និដ្ឋានដោយសម្តែងក្តីសង្ឃឹមថា ប្រធានមន្ទីរសន្តិសុខទាំងនោះនឹងយកគំរូតាមឧទាហរណ៍របស់ ឌុច
46
។
វីដេអូ
កាលបរិច្ឆេទ | កំណត់ហេតុជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៃកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីជំនុំជម្រះ | លេខប្រតិចារិក |
---|---|---|
ថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៩ | E1/74 | E1/74.1 |
ចំណងជើងឯកសារជាភាសាខ្មែរ | ចំណងជើងឯកសារជាភាសាអង់គ្លេស | ចំណងជើងឯកសារជាភាសាបារាំង | លេខឯកសារ D | លេខឯកសារ E3 |
---|---|---|---|---|
លិខិតរបស់មេធាវីរបស់ ឌុច ដែលបានស្នើសុំឲ្យទទួលស្គាល់សេចក្តី ពិគ្រោះយោបល់ដែលបានរៀបចំ ដោយលោក រ៉ាអ៊ូល ម៉ាក ចេនណា នៅក្នុងដំណាក់កាលស៊ើបអង្កេត | DUCH’s lawyers’ Request to admit consultation prepared by Mr Raoul M. Jennar in the Investigation Case File | Requête des avocats de Duch en admission d’une consultation préparée par Raoul M. Jennar dans le dossier d’instruction | D82 | E3/511 |
សៀវភៅនិពន្ធដោយ រ៉ាអ៊ូល ម៉ាកចេនណា ដែលមានចំណងជើងថា “ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗនៅកម្ពុជា” | Book « Les clés du Cambodge » by Raoul Marc Jennar | Ouvrage « Les clés du Cambodge » par Raoul Marc Jennar | D80/5 | E3/515 |