mobile-under-construction

ដើម្បីទទួលបានបទពិសោធប្រើប្រាស់គេហទំព័រប្រកបដោយភាពងាយស្រួល យើងសូមណែនាំ អ្នកចូលប្រើនៅលើកុំព្យូទ័រ។ ការរចនាសម្រាប់ គេហទំព័រទូរស័ព្ទដៃ នឹងមានក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ!

For the best browsing experience, we recommend using our desktop site. Mobile experience coming soon!

Pour une expérience de navigation optimale, nous vous conseillons de visiter notre site depuis un ordinateur. La version mobile arrive bientôt!

អំពី
Court Room Salle d'audience

អាណត្តិតុលាការ

Judicial Mandate

យុត្តាធិការបុគ្គល

អង្គ​ជំនុំ​ជម្រះ​វិសាមញ្ញ ​មានសិទ្ធិអំណាច​កាត់សេចក្តីមន្ត្រីរបប​ខ្មែរ​ក្រហម​ពីរ​ប្រភេទ1

មេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ នៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យដែលជាអ្នកទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុតចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្ម និងការរំលោភបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជា ច្បាប់មនុស្សធម៌និងទំនៀមទម្លាប់អន្តរជាតិ និងអនុសញ្ញាអន្តរជាតិដែលទទួលស្គាល់ដោយប្រទេសកម្ពុជា

ជនទាំងឡាយណាដែលមិនមែនជាមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់នៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ដែលត្រូវទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុតចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្ម និងការរំលោភបំពានធ្ងន់ធ្ងរទៅលើច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជា ច្បាប់មនុស្សធម៌និងទំនៀមទម្លាប់អន្តរជាតិ និងអនុសញ្ញាអន្តរជាតិដែលទទួលស្គាល់ដោយកម្ពុជា2

ការកំណត់ថាបុគ្គលម្នាក់ជា “មេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់” ឬ “អ្នកទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុត” គឺជាការសម្រេចបែបគោលនយោបាយតាមឆន្ទានុសិទ្ធិផ្តាច់មុខរបស់សហព្រះរាជអាជ្ញា និងសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត3

យុត្តាធិការពេលវេលា
Source: Roland Neveu

យុត្តាធិការពេលវេលា

អ.វ.ត.ក. អាចកាត់ទោសលើឧក្រិដ្ឋកម្ម
ដែលបានកើតឡើងចន្លោះចាប់ពី

ថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់
ថ្ងៃទី៦ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩

ពោលគឺក្នុងរបបខ្មែរក្រហម4

អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញ អាចសំអាងលើភស្តុតាងក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ដែលបានកើតឡើងស្ថិតក្រៅរង្វង់កាលបរិច្ឆេទខាងលើ ដើម្បីជាការជួយបំភ្លឺបរិបទនៃព្រឹត្តការណ៍ណាមួយ ក៏ដូចជាបង្ហាញពីដំណើរដើមទងនៃអំពើប្រព្រឹត្តដោយចេតនា និង/ឬ កំណត់ដោយតុណ្ហីភាពនូវធាតុផ្សំបទឧក្រិដ្ឋ ជាពិសេស ធាតុចេតនា ដែលបានកើតឡើងក្នុងអំឡុងយុត្តាធិការពេលវេលា របស់ អ.វ.ត.ក.5

ទោះបីជាឧក្រិដ្ឋកម្មបានប្រព្រឹត្តកំណត់យកត្រឹមចន្លោះថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ថ្ងៃទី៦ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ក៏ដោយ អង្គហេតុនិងអំពើណាមួយ (រួមទាំង ចេតនាផង) ដែលមានតាំងពីមុនពេលខាងលើ ក៏អាចធ្វើជាសំអាងបង្ហាញថាជនជាប់ចោទបានរួមចំណែកក្នុងសហឧក្រិដ្ឋកម្មរួមដែរ) ករណីអង្គហេតុ និង/ឬអំពើប្រព្រឹត្តទាំងនោះ បានបន្តចូលក្នុងចន្លោះពេលខាងលើ6

យុត្តាធិការអង្គសេចក្ដី
ឯកសារលេខ E3/4392

យុត្តាធិការអង្គសេចក្ដី

អ.វ.ត.ក. មានសមត្ថកិច្ចលើបទឧក្រិដ្ឋដូចខាងក្រោម៖

  • ឧក្រិដ្ឋកម្មថ្នាក់ជាតិក្រោមក្រមព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៥៦៖ មនុស្សឃាត ការធ្វើទារុណកម្ម និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្នែកសាសនា7
  • អំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ដូចដែលបានកំណត់ក្នុងអនុសញ្ញាប្រល័យពូជសាសន៍ឆ្នាំ១៩៤៨8
  • ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ រួមមាន (i) ការធ្វើមនុស្សឃាត (ii) ការសម្លាប់រង្គាល (iii) ការធ្វើឲ្យទៅជាទាសករ (iv) ការនិរទេស (v) ការដាក់ក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំង (vi) ការធ្វើទារុណកម្ម (vii) ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដោយមូលហេតុនយោបាយ ពូជសាសន៍ និងសាសនា និង (viii) អំពើអមនុស្សធម៌ផ្សេងៗទៀត9
  • ការបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើអនុសញ្ញាទីក្រុងហ្សឺណែវឆ្នាំ១៩៤៩ រួមទាំង (i) ការធ្វើមនុស្សឃាតដោយចេតនា (ii) ការធ្វើទារុណកម្ម ឬការធ្វើបាបដោយអមនុស្សធម៌ (iii) ការបង្កដោយចេតនាឱ្យមានរបួសធ្ងន់ធ្ងរ ឬឲ្យមានការឈឺចាប់ ដល់រាងកាយ ឬសុខភាព (iv) ការដកហូតដោយចេតនាពីឈ្លើយសឹក ឬជនស៊ីវិលនូវសិទ្ធិទទួលបានការកាត់ទោសដោយយុត្តិធម៌ និងទៀងទាត់ (v) ការនិរទេសជនស៊ីវិល ដោយខុសច្បាប់ ឬការឃុំខ្លួនជនស៊ីវិលដោយខុសច្បាប់10
  • ការបំផ្លិចបំផ្លាញសម្បត្តិវប្បធម៌ក្នុង ពេលមានជម្លោះប្រដាប់អាវុធ យោងតាមអនុសញ្ញាក្រុងឡាអេ ឆ្នាំ១៩៥៤ ស្តីពីការការពារសម្បត្តិវប្បធម៌នៅក្នុងពេលមានជម្លោះប្រដាប់អាវុធ11 និង
  • ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងទៅលើអ្នកដែលទទួលបានការការពារជាអន្តរជាតិ យោងតាម អនុសញ្ញាទីក្រុងវីយ៉ែនឆ្នាំ១៩៦១ ស្តីពីទំនាក់ទំនងការទូត12

នៅក្នុងការអនុវត្តជាក់ស្តែង គ្មានសំណុំរឿងណាមួយរបស់ អ.វ.ត.ក. មានការចោទប្រកាន់ជាក់លាក់ពាក់ព័ន្ធនឹងការបំផ្លិចបំផ្លាញសម្បត្តិវប្បធម៌នៅក្នុងពេលជម្លោះប្រដាប់អាវុធ ឬឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងទៅលើអ្នកដែលទទួលបានការការពារជាអន្តរជាតិឡើយ។

បុគ្គលម្នាក់អាចត្រូវទទួលខុសត្រូវព្រហ្មទណ្ឌចំពោះការប្រព្រឹត្ត ការរៀបចំផែនការ ការញុះញង់ ការបញ្ជា និង/ឬការជួយ និងជំរុញ ឧក្រិដ្ឋកម្មខាងលើ13។ សហឧក្រិដ្ឋកម្មរួម ត្រូវបានចាត់ទុកតាមផ្លូវតុលាការថាជាទម្រង់មួយនៃការប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្ម14។ បុគ្គលមួយរូបក៏អាចត្រូវទទួលខុសត្រូវផងដែរ ក្នុងនាមជាថ្នាក់លើ ចំពោះការខកខាន មិនបានហាមឃាត់ ឬដាក់ទណ្ឌកម្មចំពោះការប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្មខាងលើ ដោយមន្ត្រីក្រោមបង្គាប់របស់ខ្លួន15

តួនាទី ឬឋានៈរបស់បុគ្គលម្នាក់ មិនអាចជួយឱ្យបុគ្គលនោះរួចផុតពីការទទួលខុសត្រូវ ឬបន្ធូរបន្ថយទណ្ឌកម្មបានឡើយ។ ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ គ្មានការលើកលែង ឬការការពារណាមួយ អាចធ្វើទៅរួចបានទេ ទោះជាអំពើនោះបានប្រព្រឹត្តតាមបញ្ជារបស់រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ប្រជាធិបតេយ្យ ឬ​ថ្នាក់​លើក៏ដោយ។

យុត្តាធិការដែនដី
Source: ECCC

យុត្តាធិការដែនដី

ក្នុងនាមជាតុលាការកម្ពុជា អ.វ.ត.ក. មានយុត្តាធិការលើឧក្រិដ្ឋកម្មទាំងឡាយណាដែលប្រព្រឹត្តក្នុងបូរណភាពដែនដី រួមបញ្ចូលទាំងដែនទឹករបស់កម្ពុជា និងដែលប្រព្រឹត្តដោយកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមនៅក្រៅប្រទេស ឧទាហរណ៍ នៅសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម ។

អាណត្តិមុខងារសេសសល់

អាណត្តិមុខងារសេសសល់
  • ក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ កិច្ចព្រមព្រៀងបន្ថែមទៅលើកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងអង្គការសហប្រជាជាតិ និងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាស្ដីពីការរៀបចំក្នុងពេលអន្តរកាល និងការបញ្ចប់ការងារនៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញ (កិច្ចព្រមព្រៀងបន្ថែម) បានចូលជាធរមាន។ កិច្ចព្រមព្រៀងបន្ថែមនេះ បានផ្ដល់ អ.វ.ត.ក. (ក្រោមស្ថាប័នដែលមានស្រាប់) នូវមុខងារសេសសល់មួយចំនួនដូចខាងក្រោម៖

  • ០១

    ការពិនិត្យឡើងវិញនូវទម្រង់បែបបទស្នើសុំ និងដំណើរការនីតិវិធីសើរើលើសាលក្រមស្ថាពរ

  • ០២

    ការការពារជនរងគ្រោះ និងសាក្សី

  • ០៣

    ការដាក់ទណ្ឌកម្ម ឬការបញ្ជូនទៅអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធចំពោះការជ្រៀតជ្រែកដោយចេតនាក្នុងកិច្ចការតុលាការ ឬការផ្តល់សក្ខីកម្មក្លែងក្លាយ

  • ០៤

    ការគ្រប់គ្រងការអនុវត្តទោស និងការតាមដានការប្រព្រឹត្តទៅលើទណ្ឌិត

  • ០៥

    ការថែរក្សា ការអភិរក្ស និងការគ្រប់គ្រងបណ្ណសារតុលាការ រួមទាំងការធ្វើចំណាត់ថ្នាក់ឯកសារឲ្យសាធារណជនចូលមើលបាន

  • ០៦

    ការឆ្លើយតបរាល់សំណើនានាដើម្បីចូលទៅពិនិត្យ ឬប្រើប្រាស់ឯកសារ

  • ០៧

    ការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានដល់សាធារណជនទាក់ទងនឹងអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញ

  • ០៨

    ការត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តសំណងដែលផ្តល់ជូនដល់ភាគីដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី។

  • ដំណាក់កាលនៃការងារនៅសេសសល់របស់ អ.វ.ត.ក. ក្រោមលក្ខខណ្ឌនៃកិច្ចព្រមព្រៀងបន្ថែម បានចាប់ផ្តើមនៅខែមករា ឆ្នាំ២០២៣។

ដំណើរការតុលាការ

ដំណើរការតុលាការចំពោះមុខអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញ ធ្វើឡើងផ្អែកលើប្រព័ន្ធច្បាប់នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ថ្វីបើយើងឃើញមានទិដ្ឋភាពជាច្រើនមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នាក៏ដោយ ប៉ុន្តែធាតុមួយចំនួន មានលក្ខណៈ ដោយឡែកសម្រាប់តែ អ.វ.ត.ក. ហើយជាទូទៅមិនមាននៅក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការកម្ពុជានោះទេ ដូចជាការប្រើប្រាស់ព្រះរាជអាជ្ញាពីររូប និងចៅក្រមស៊ើបអង្កេតពីររូបលើសំណុំរឿងតែមួយ សមាសភាពនិងនីតិវិធីបោះឆ្នោតនៃអង្គជំនុំជម្រះ និងអត្ថិភាពនៃអង្គបុរេជំនុំជម្រះដែលឯករាជ្យមួយ ។

ចុចខាងក្រោមដើម្បីមើលលក្ខណៈដូចគ្នារវាងអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញ និងប្រព័ន្ធច្បាប់កម្ពុជា

ប្រព័ន្ធច្បាប់កម្ពុជា

ខាងក្រោមនេះ គឺទិដ្ឋភាពទូទៅនៃដំណើរការតុលាការ។

០១
ការស៊ើបអង្កេតបឋម

សហព្រះរាជអាជ្ញាប្រមូលព័ត៌មាន រួមទាំងពាក្យបណ្តឹងពីជនរងគ្រោះ ដើម្បីកំណត់ថាតើ ភស្តុតាងបទឧក្រិដ្ឋ ឬឧក្រិដ្ឋកម្មនៅក្នុងដែនយុត្តាធិការរបស់ អ.វ.ត.ក. មានអត្ថិភាព ឬអត់។ បើមាន សហព្រះរាជអាជ្ញា នឹងបញ្ជូនសំណើជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ (“ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរ”) ទៅកាន់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតដើម្បីបើកការស៊ើបអង្កេត។ ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរ ជួនកាលត្រូវមានអមដោយសំណើបន្ថែមមួយ ឬច្រើន (“ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរបន្ថែម”) ដែលមានការពិពណ៌នាអំពីឧក្រិដ្ឋកម្មដែលត្រូវស៊ើបអង្កេត និងឈ្មោះរបស់បុគ្គលដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការទទួលខុសត្រូវចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មទាំងនោះ ប្រសិនបើស្គាល់។

០២
កិច្ចស៊ើបសួររបស់ចៅក្រមស៊ើបអង្កេត

សហចៅក្រមអង្កេត ធ្វើការស៊ើបអង្កេតព័ត៌មានលម្អិតដែលមាននៅក្នុងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរ និងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរបន្ថែម។ នៅចុងបញ្ចប់នៃការស៊ើបអង្កេត សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ចេញដីកាដំណោះស្រាយ ដែលអាចជាដីកាបញ្ជូនរឿងទៅជំនុំជម្រះ ឬដីកាលើកលែងចោទប្រកាន់។

០៣
បណ្តឹងឧទ្ធរណ៍នៅអង្គបុរេជំនុំជម្រះ

សហព្រះរាជអាជ្ញា ចុងចោទ និង/ឬដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីអាចប្តឹងឧទ្ធរណ៍ចំពោះសេចក្ដីសម្រេចរបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតទៅកាន់អង្គបុរេជំនុំជម្រះ

០៤
ការជំនុំជម្រះ

ភាគីទាំងអស់ បង្ហាញ និងពិនិត្យភស្តុតាងនៅចំពោះមុខចៅក្រមនៃអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងដើម្បីបញ្ជាក់ការពិត។ នៅពេលសវនាការបានបញ្ចប់ ចៅក្រមពិចារណាលើភស្តុតាងដែលបានបង្ហាញ ហើយសម្រេចថាតើជនជាប់ចោទមានទោស ឬគ្មានទោស។

០៥
បណ្តឹងសាទុក្ខ

ភាគីអាចប្តឹងសាទុក្ខចំពោះសេចក្ដីសម្រេច និងសាលក្រមរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងទៅកាន់អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល។អង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល នឹងពិនិត្យភស្តុតាង និង/ឬសេចក្តីសម្រេចរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង ហើយចេញសេចក្តីសម្រេចចុងក្រោយ ដែលជាការបិទផ្លូវតវ៉ា ឬមិនអាចប្តឹងសាទុក្ខបានឡើយ។

ភាគី

មានភាគីបីប្រភេទនៅចំពោះមុខអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញ។

សហព្រះរាជអាជ្ញា

សហព្រះរាជអាជ្ញាទទួលខុសត្រូវលើរឿងក្តី នៅចំពោះមុខ អ.វ.ត.ក. និង ចោទប្រកាន់បុគ្គលពាក់ព័ន្ធ ​នៅ​ដំណាក់កាល ​បុរេជំនុំជម្រះ ជំនុំជម្រះ និង បណ្តឹងឧទ្ធរណ៍។

អានបន្ថែម

ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី

ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី គឺជាជនរងគ្រោះដែលមានសិទ្ធិចូលរួមក្នុងដំណើរការនីតិវិធីនៅបន្ទប់សវនាការ និងអាចទាមទារសំណងនៅពេលកាត់ក្តី។

អានបន្ថែម

ចុងចោទ

ក្រោយពេលមានដីកាបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរ បុគ្គលណាដែល សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ដាក់ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យហៅថា ជន​ត្រូវ​ចោទ ចំណែកបុគ្គលណាដែលសហចៅក្រមស៊ើបងអង្កេតបញ្ជូនទៅជំនុំជម្រះ ហៅថា​ ជនជាប់ចោទ។

អានបន្ថែម
សញ្ញាសម្គាល់

សញ្ញាសម្គាល់

សញ្ញាសម្គាល់តំណាងឱ្យ​អង្គជំនុំជម្រះ​​វិសាមញ្ញ​ មានការ​ពណ៌នា​​រួមមួយ​​អំពី​​រដ្ឋបាលគ្រប់គ្រង​នៃ​តុលាការ​​កម្ពុជា​​ក្នុងសម័យ​អង្គរ និង​អមដោយកម្រង​​កួរស្លឹក​អូលីវ ដែលជានិមិត្តសញ្ញា​របស់​​អង្គការ​​សហ​ប្រជាជាតិ​ដែលតំណាង​ឱ្យ​សន្ដិភាព។

រូបអង្គុយ​លើ​កម្រាលព្រំ ហើយកាន់​​ដាវមួយ ​តំណាងឱ្យ​​អំណាច​​តុលាការ ដែលនេះជា​រូបបដិមាតាំង​លើ​ជញ្ជាំង​​កណ្ដាលនៃអតីតសាលាឧទ្ធរណ៍​​ក្នុងក្រសួង​​យុត្ដិធម៌​​នៅក្រុង​​ភ្នំពេញ។

ត្រា

ត្រា

ត្រា របស់អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញ ​បង្ហាញ​ពី​និមិត្តរូប​ព័ទ្ធជុំវិញ​ដោយ​រង្វង់ពីរជាន់​​ដែល​​សរសេរ​ឈ្មោះ​ពេញ​ជា​​អក្សរខ្មែរថា អង្គជំនុំជម្រះ​​វិសាមញ្ញ​​ក្នុង​​តុលាការ​កម្ពុជា និង​អក្សរកាត់​​ជាភាសា​​អង់គ្លេស E.C.C.C ព្រមទាំងជាភាសា​បារាំង C.E.T.C

ពណ៌​ជាផ្លូវការរបស់ អ.វ.ត.ក. គឺខៀវ (ស្រដៀងនឹងពណ៌ទង់ជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា) ស និងខ្មៅ។

image of book cover

យុត្តិសាស្ត្រ

កាតាលឡុកយុត្តិសាស្ត្ររបស់ អ.វ.ត.ក. ទាំងអស់
ហើយនឹងចេញផ្សាយក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ!