គក ស្រស់ - អ.វ.ត.ក.

សាវតារ និង តួនាទី

លោក គក ស្រស់ បានចូលបដិវត្តន៍ខ្មែរក្រហមក្នុងឆ្នាំ១៩៧៣ ។ គាត់ធ្វើការនៅក្នុងអនុសេនាតូចលេខ ១៣៨ នៃកងពលលេខ ១២ របស់កងកម្លាំងខ្មែរក្រហម ក្នុងពេលប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងរបប លន់ នល់ ។ បន្ទាប់ពីខ្មែរក្រហមឡើងកាន់អំណាច លោកបានធ្វើការជាអ្នកយាមគុក ដំបូងឡើយនៅគុកតាខ្មៅ និងក្រោយមកនៅមន្ទីរសន្តិសុខ ស-២១ ។ មុនពេលចូលបម្រើការនៅគុកតាខ្មៅ គាត់បានធ្វើការមួយយប់មួយថ្ងៃជាអ្នកយាមនៅ “គុកធំ” ដែលស្ថិតនៅខាងត្បូងផ្សារថ្មី ។ គេចាត់គាត់ឲ្យទៅធ្វើស្រែពីរដងក្នុងពេលគាត់នៅ ស-២១ ។ លោក គក ស្រស់ បានផ្តល់សក្ខីកម្មជាចម្បងអំពីលក្ខខណ្ឌនៅ ស-២១។

ការពិបាកចងចាំព្រឹត្តិការណ៍នៅ ស-២១

លោក គក ស្រស់ អះអាងថា លោកមិនអាចចាំព្រឹត្តិការណ៍ទាំងអស់ ដែលលោកបានផ្តល់សក្ខីកម្មបានច្បាស់លាស់ទេ ព្រោះពេលវេលាកន្លងទៅយូរណាស់ហើយ ។ ទោះបីជាបានរំលឹកឡើងវិញអំពីចម្លើយពីមុនរបស់គាត់ក៏ដោយ ក៏គាត់នៅតែមិនចាំព័ត៌មានលម្អិត ដែលគាត់ផ្តល់ពីមុនអំពីអាយុរបស់មិត្តអ្នកយាមរបស់គាត់ អំពីការប្រព្រឹត្តលើអ្នកទោសសំខាន់ៗ អំពីការឮអ្នកទោសស្រែកពេលពួកគេមិនធ្វើតាមអ្នកយាម អំពីអ្នកទោសត្រូវគេសម្លាប់ពេលយប់ អំពីពេលមួយអ្នកទោសដែលគេចងបិទភ្នែកត្រូវវាយសម្លាប់នឹងដំបង អំពីការចាប់ខ្លួនអ្នកសួរចម្លើយដែលមិនចង់ប្រើការធ្វើទារុណកម្មទៅលើអ្នកទោស អំពីកូនៗរបស់បុគ្គលសំខាន់ៗដែលត្រូវគេឃុំនៅ ស-២១ អំពីពេលខ្លះដែលមន្ត្រីយោធាជាន់ខ្ពស់ត្រូវចាប់ខ្លួន ហើយអង្គភាពរបស់ពួកគេទាំងមូលត្រូវឃុំខ្លួនជាមួយពួកគេ ឬកងកម្លាំងវៀតណាមយកទៅណា នៅពេលគាត់ចាកចេញពី ស-២១ ។ ទោះជាយ៉ាងណា ក្នុងឱកាសជាច្រើនទៀត លោក គក ស្រស់ ពិតជាចងចាំបាន បន្ទាប់ពីត្រូវបានតទល់នឹងចម្លើយពីមុនរបស់គាត់។ ជនជាប់ចោទបានជំទាស់ទៅនឹងចំណុចជាច្រើននៅក្នុងសក្ខីកម្មរបស់លោក គក ស្រស់ និងបានចោទថាលោក គក ស្រស់ មិនបានធ្វើការនៅ ស-២១ ទេ ។ សក្ខីកម្មរបស់លោក គក ស្រស់ មិនត្រូវបានយោងនៅក្នុងសាលក្រម ឬសាលដីកានៃសំណុំរឿង ០០១ ឡើយ។

គុកតាខ្មៅ

នៅពេលលោក គក ស្រស់ ធ្វើជាអ្នកយាមនៅគុកតាខ្មៅ មានអ្នកយាមសរុបប្រហែល ១០០ នាក់។ ពួកគេត្រូវបានជ្រើសរើសមកពីទាហាន មានពាក់ឯកសណ្ឋាន និងប្រដាប់ដោយអាវុធ ។ មានមេបញ្ជាការម្នាក់ឈ្មោះ បង ហ៊ ។ មានអ្នកជាប់ឃុំប្រហែល ២០០ នាក់ នៅគុកតាខ្មៅនាពេលនោះ អ្នកទាំងនោះជាទាហាន ឬកម្មាភិបាលបដិវត្តន៍ ។ លោក គក ស្រស់ អះអាងថា មិនដឹងថាតើអ្នកជាប់ឃុំត្រូវបញ្ជូនចេញពីគុកតាខ្មៅ ឬយ៉ាងណាទេ នៅពេលគាត់ធ្វើជាអ្នកយាមនៅទីនោះ ឬថាតើមានអ្នកជាប់ឃុំណាបន្តនៅទីនោះទេ នៅពេលដែលគាត់ផ្លាស់មកធ្វើការនៅ ស-២១ ។ គេប្រាប់គាត់ថា អ្នកទោសនៅតាខ្មៅ ត្រូវបញ្ជូនទៅសួរចម្លើយនៅគុកមជ្ឈិម ។

មន្ទីរ ស-២១

នៅពេលដែលលោក គក ស្រស់ ផ្លាស់ទៅមន្ទីរ ស-២១ ឌុច និង ហ៊ (ប្រធានគុកតាខ្មៅ) គឺជាប្រធា ស-២១ ។ ឌុច រស់នៅខាងមុខច្រកទ្វាចូល ភាគខាងត្បូងឈាងខាងកើត និងរក្សាទុកឯកសារ រួមមានឯកសារពាក់ព័ន្ធនឹងចម្លើយសារភាព និងការសម្លាប់ ។ លោក គក ស្រស់ ត្រូវចាត់ឲ្យធ្វើជាអ្នកយាមនៅ ស-២១ ។ ប្រធានអង្គភាពការពារគឺ ប៉េង ។ ប៉េង គ្រប់គ្រងប្រធានក្រុម (មេផ្ទាល់របស់ គក ស្រស់) ។ តួនាទីរបស់ ប៉េង ត្រូវត្រួតពិនិត្យអ្នកទោសចូល និងការយកអ្នកទោសទៅសួរចម្លើយ ។ អ្នកយាមខ្លះមានអាយុ ១៥ ឆ្នាំ ។ ប៉េង ណែនាំអ្នកយាមនៅពេលប្រជុំថា មិនត្រូវឲ្យអ្នកណាម្នាក់រត់គេចឡើយ បើមិនដូច្នេះទេពួកគេនឹងត្រូវទណ្ឌកម្ម ។ មានអ្នកយាមពីរនាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ដោយសារដេកលក់ក្នុងវេនយាម តែលោក គក ស្រស់ មិនបានដឹងថាមានអ្វីកើតឡើងចំពោះពួកគេទេ ។ ទោះជាយ៉ាងណា លោក គក ស្រស់ ទទួលស្គាល់ថា មានអ្នកយាមមួយចំនួនបានបាត់ខ្លួន ។ អ្នកជាប់ឃុំនៅ ស-២១ “ភាគច្រើនជាយុទ្ធជន និងមានកម្មាភិបាលពីរបីនាក់ និងប្រជាជនធម្មតា” ។ លោក គក ស្រស់ បានកត់សម្គាល់ថា អ្នកជាប់ឃុំរួមមាន ឥណ្ឌា ថៃ និងជាពិសេស វៀតណាម ។ អ្នកជាប់ឃុំជាជនជាតិវៀតណាម គឺជាជនស៊ីវិល មិនមែនទាហានទេ ។ អ្នកជាប់ឃុំនៅផ្នែករបស់គាត់សុទ្ធតែបុរស ។ គាត់មិនដឹងពីមូលហេតុនៃការឃុំខ្លួនមនុស្សនៅ ស-២១ ទេ ។ អ្នកទោសនៅ ស-២១ ត្រូវឃុំនៅក្នុងបន្ទប់តូចដាច់ដោយឡែកពីគ្នា ដោយជាប់ខ្នោះជើងទៅនឹងរបាដែកវែងភ្ជាប់ទៅនឹងទម្ពក់លើកម្រាល ។ អ្នកជាប់ឃុំត្រូវដាក់ខ្នោះជើងទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ ដោយមានធុង ឬប្រអប់សម្រាប់បន្ទោបង់ ហើយងូតទឹកទុយោបាញ់ពីខាងក្រៅបន្ទប់ឃុំ ។ ពួកគេទទួលបានអាហារមិនគ្រប់គ្រាន់ បានតែបបរមួយកូនពែងតូច និងសម្លរាវៗប៉ុណ្ណោះ ។ លោក គក ស្រស់ ក៏បានឃើញអ្នកទោសខ្លះមានរបួសនៅលើខ្នង និងបានកត់សម្គាល់ថា ពួកគេទទួលរងការវាយដំ ។ អ្នកជាប់ឃុំ បានសុំឲ្យគាត់ជួយ តែគាត់ប្រាប់ពួកគេថា គាត់មិនអាចជួយពួកគេបានទេ ហើយវាមិនមែនជាការងាររបស់គាត់ទេ ។ ទោះជាយ៉ាងណា មានពេទ្យម្នាក់ព្យាបាលរបួសអ្នកជាប់ឃុំនៅខាងក្នុងបន្ទប់ឃុំឃាំងរបស់ពួកគេ ។ គេយកអ្នកជាប់ឃុំទៅសួរចម្លើយ នៅខាងកើតបរិវេណ ។ ដៃរបស់គេជាប់ចំណង ហើយគេចងក្រណាត់បិទភ្នែក ។ លោក គក ស្រស់ ចាំបានថា ឌុច ចូលមកក្នុងបន្ទប់សួរចម្លើយម្តង ក្នុងពេលសួរចម្លើយអ្នកទោស ហើយក្រៅពីនេះគេឃើញគាត់នៅខាងក្រៅអាគារសួរចម្លើយ ។ លោក គក ស្រស់ ឃើញអ្នកជាប់ឃុំ “ប្រឡាក់ឈាម” និងបានឮអ្នកជាប់ឃុំស្រែកពេលសួរចម្លើយ ។ គាត់អះអាងថា អ្នកទោសសំខាន់ៗមួយចំនួន ត្រូវសម្លាប់នៅខាងក្រៅរបង ស-២១ ហើយគាត់ធំក្លិនស្អុយដូចសត្វងាប់ ឬ សាកសពមនុស្ស ។ ទោះបីជាដំបូងឡើយ លោក គក ស្រស់ និយាយថា គាត់មិនដែលឮរឿងអ្នកជាប់ឃុំធ្វើអត្តឃាតក៏ដោយ បន្ទាប់ពីបង្ហាញចម្លើយពីមុនរបស់គាត់ គាត់បញ្ជាក់ថា គេប្រាប់គាត់ថាមានអ្នកជាប់ឃុំម្នាក់ធ្វើអត្តឃាត ។ លោក គក ស្រស់ អះអាងថា ឌុច “មានអំណាចរាប់ទាំងការបញ្ជាឲ្យសម្លាប់មនុស្ស” និងថា “គ្មានពីណាក្រៅពីគាត់” អាចបញ្ជាឲ្យសម្លាប់អ្នកជាប់ឃុំដែលនៅសល់នៅ ស-២១ ទេ ។ លោក គក ស្រស់ បញ្ជាក់ថា “មិនមានអ្នកជាប់ឃុំណាម្នាក់ត្រូវបានដោះលែងឲ្យរស់រានមានជីវិតនោះទេ” ។ លោក គក ស្រស់ ត្រូវបានសួរតទល់នឹងចម្លើយ ដែលគាត់ផ្តល់ឲ្យលោក ដេវីឌ ឆេនដ៍ល័រ ថាគាត់បានយកឯកសារចេញពី ស-២១ ឬបានបោះឯកសារ ស-២១ ចោល ប៉ុន្តែគាត់បដិសេធថារឿងនេះមិនពិតទេ ។

វីដេអូ

សក្ខីកម្ម
កាលបរិច្ឆេទ	កំណត់ហេតុជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៃកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីជំនុំជម្រះ	លេខប្រតិចារិក
ថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៩	E1/53	E1/53.1
ថ្ងៃទី២៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៩	E1/54	E1/54.1

ឯកសារពាក់ព័ន្ធ
ចំណងជើងឯកសារជាភាសាខ្មែរ	ចំណងជើងឯកសារជាភាសាអង់គ្លេស	ចំណងជើងឯកសារជាភាសាបារាំង	លេខឯកសារ D	លេខឯកសារ E3
កំណត់ហេតុនៃការស្តាប់ចម្លើយ សាក្សី គក ស្រស់ ដោយសហ ចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ចុះថ្ងៃទី០៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០០៨	Written Record of Interview KORK Sras [Kok Sros] by OCIJ Date 03 April 2008	Procès-verbal d’audition KORK Sras [Kok Sros] par le BCP en date du 3 avril 2008	D78/10	E3/428
ឧបសម្ព័ន្ធ១៥៖ បទសម្ភាសន៍ជាមួយ គក ស្រស់ ដោយ ដេវីដ ឆេនដ៍ល័រ	Annex 15: Interview with Kok Sros by David Chandler	Annexe 15 : Audition de Kok Sros par David Chandler	D59, Annex 15	E3/429
ឧបសម្ព័ន្ធ១៦៖ បទសម្ភាសន៍ជាមួយ គក ស្រស់ ដោយ Doug Niven	Annex 16: interview with Kok Sros by Doug Niven	Annexe 16 : Audition de Kok Sros par Doug Niven	D59, Annex 16	E/430