នង សុផង់ - អ.វ.ត.ក.

សាវតារ និងតួនាទី

សាក្សី នង សុផង់ គឺជាប្រធានកងដាក់កូដ/ដោះកូដទូរលេខ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅភ្នំពេញ។¹។ នៅពាក់ កណ្តាលឆ្នាំ១៩៧៣ គាត់ចូលរួមការបណ្តុះបណ្តាលអំពីទូរលេខ ដែលបង្រៀនអំពីរបៀបបកប្រែ និងទទួលទូរលេខសម្ងាត់សម្រាប់យកមកបកប្រែបញ្ជូនទៅ “អង្គការ”។ ឈ្មោះ ប៉ុន និង ថេរ គឺជាអ្នកបង្រៀនគាត់អំពីការបកប្រែទូរលេខ²។ គាត់មកដល់ភ្នំពេញនៅចុង ឆ្នាំ១៩៧៥³។ មន្ទីររបស់គាត់មានទីតាំងនៅសាលាសុទ្ធារស។ ក្រៅពីដាក់កូដ និងដោះកូដទូរលេខ គាត់ទទួលបន្ទុកខាងការបំពាក់បំប៉នអ្នកមកពីខេត្តឱ្យរៀនសរសេរ អាន វាយ និងបកប្រែអក្សរឡាតាំងទៅជាភាសាអង់គ្លេស ហើយចុងក្រោយ រៀនអំពីការដោះកូដទូរលេខសម្ងាត់⁴។ គាត់កាន់តួនាទីនេះរហូតដល់ពេលវៀតណាមចូលមកនៅឆ្នាំ១៩៧៩⁵។

រចនាសម្ព័ន្ធរដ្ឋបាល

យោងតាមសក្ខីកម្មរបស់លោក នង សុផង់ មុនរបបខ្មែរក្រហម មានភូមិភាគផ្សេងៗ ដូចជា ភូមិភាគពិសេស ភូមិភាគបូព៌ា ភូមិភាគឧត្តរ ភូមិភាគឦសាន ភូមិភាគបស្ចិម និងភូមិភាគនិរតី ហើយក៏មានតំបន់ស្វយ័តផងដែរ គឺព្រះវិហារ មណ្ឌលគិរី សៀមរាប/ឧត្តរមានជ័យ។ ក្រោយរំដោះ រចនាសម្ព័ន្ធភូមិភាគ និងតំបន់រក្សានៅដដែលដូចមុនឆ្នាំ១៩៧៥ ក្រៅពីភូមិភាគពិសេស ដែលមានទីតាំងនៅភ្នំពេញ⁶។ ប៉ុន្តែ គាត់ចាំថា ភូមិភាគថ្មី ឈ្មោះភូមិភាគ៨០១ បានបង្កើតឡើងនាពេលក្រោយមក។ ភូមិភាគថ្មីនេះ រួមមាន តំបន់ស្វយ័តសៀមរាប-ឧត្តរមានជ័យ និងព្រះវិហារ⁷។ សាក្សី នង សុផង់ ផ្តល់មតិយោបល់អំពីឯកសារមួយចំនួនរបស់កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ជាពិសេស សេចក្តីណែនាំពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានដែលចេញដោយគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍រវាងឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ ឆ្នាំ១៩៧៨⁸។ គាត់ពន្យល់អំពីអត្ថន័យនៃពាក្យដែលប្រើប្រាស់នៅក្នុងឯកសារទាំងនោះ និង/ឬទំនាក់ទំនងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ។ យោងតាមសក្ខីកម្មរបស់គាត់ លេខ “៨៧០” គឺជាលេខកូដសម្ងាត់សំដៅលើ “មជ្ឈិម”⁹ ហើយ “គណៈកម្មាធិការ ៨៧០” សំដៅលើ គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍¹⁰។ ប៉ុន្តែ ដោយផ្អែកលើភ័ស្តុតាងផ្សេងៗទៀត អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង “មិនអាចធ្វើការកំណត់ឱ្យបានច្បាស់លាស់នោះទេ” ថាតើ “៨៧០” សំដៅលើគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ឬ គណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមនោះទេ¹¹។ លោក នង សុផង់ ក៏ចាំថា ស្ថាប័នសំខាន់បួនរបស់កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ គឺ គណៈកម្មាធិការ ៨៧០ គណៈប្រធានរដ្ឋ សភាតំណាងប្រជាជន និងតុលាការ¹²។ កង ចាប គឺជាប្រធានតុលាការ¹³។ ខៀវ សំផន គឺជាប្រធាននៃគណៈប្រធានរដ្ឋទទួលបន្ទុកខាងទទួលការចុះទស្សនកិច្ចផ្លូវការពីប្រមុខរដ្ឋបរទេស និងប្រតិភូបរទេស ព្រមទាំងទទួលបន្ទុកកិច្ចការសេដ្ឋកិច្ច រួមមាន ការចែកចាយសម្ភារៈទៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន¹⁴។ លោក សុផង់ ចាំថាបានទទួលសារពី ខៀវ សំផន និងទូរស័ព្ទជាមួយខៀវ សំផន ពាក់ព័ន្ធនឹងការចាត់ចែង និងការចែកចាយសម្ភារៈទៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន¹⁵។ ដោយផ្អែកលើសក្ខីកម្មរបស់គាត់ (ក្នុងចំណោមសក្ខីកម្មផ្សេងទៀត) អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង យល់ឃើញថា ខៀវ សំផន “មិនដែលមានការទទួលខុសត្រូវផ្នែកយោធាទេ”¹⁶។ នៅក្នុងរដ្ឋាភិបាល មានក្រសួងផ្សេងៗ រួមមាន ក្រសួងការបរទេសដែលដឹកនាំដោយ អៀង សារី¹⁷ ក្រសួងការពារជាតិដឹកនាំដោយ សុន សេន¹⁸ និងក្រសួងឧស្សាហកម្មដឹកនាំដោយ វន វ៉េត¹⁹។ នួន ជា គឺជាប្រធានសភាតំណាងប្រជាជន²⁰ ព្រមទាំងទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការសង្គម និងវប្បធម៌²¹។ សាក្សី នង សុផង់ ចាំថាបានទទួលសារតែមួយប៉ុណ្ណោះពី នួន ជា នៅឆ្នាំ១៩៧៧ គឺបញ្ជាឱ្យកោះសមាជិកសភាចូលរួមអង្គប្រជុំ²²។ ប៉ុល ពត គឺជាប្រធានគណៈកម្មាធិការ ៨៧០²³។ ប៉ុល ពត គ្រប់គ្រងគ្រប់តំបន់ និងគ្រប់វិស័យ ហើយ “អ្វីក៏គាត់ មានសិទ្ធិនិយាយដែរ”²⁴។ លោក សុផង ពន្យល់ថា៖ “តាមបទពិសោធន៍ក្នុងការរស់នៅ នៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ គឺថា អ្វីៗទាំងអស់ គឺបក្សគឺវាធំជាងអីទាំងអស់បាទ គឺមានអំណាចខ្ពស់ជាងគេ សូម្បីតែគណៈប្រធានរដ្ឋ សភាតំណាងប្រជាជន ទាំងអស់ហ្នឹងក៏ជាស្ថាប័នធំៗ នៅក្នុងរបបគ្រប់គ្រងកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យពេលហ្នឹង គឺក៏នៅក្រោមឥទ្ធិពល នៅក្រោមការគ្រប់គ្រង អំណាចគ្រប់គ្រងរបស់គណៈ ៨៧០ ដែរ”²⁵។ ចំពោះមន្ទីរផ្សេងៗនៅភ្នំពេញ ដែលបំពេញមុខងារជំនួយសម្រាប់មជ្ឈិមបក្ស លោក សុផង់ ពន្យល់ថា មានមន្ទីរមួយហៅថា “ស-៧១” ដឹកនាំដោយឈ្មោះ ប៉ង់ ស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់គណៈកម្មាធិការ ៨៧០²⁶។ មន្ទីរនេះមានមន្ទីរចំណុះជាច្រើន ដែលគេហៅតាមឈ្មោះកូដផ្តើមដោយអក្សរ “ក”²⁷។ គាត់រៀបរាប់អំពីទីតាំង និងមុខងារមន្ទីរ “ក” មួយចំនួន ដូចជា ក-១, ក-៧, ក-៨, ក-១២, ក-១៨ ព្រមទាំងការចាត់ចែងអំណាចនៅក្នុងមន្ទីរទាំងនេះ និងរវាងមន្ទីរទាំងនេះ²⁸។ ក-៧ គឺជាកងនិរសារទទួលបន្ទុកខាងទទួលភ្ញៀវជាតិមកពីបណ្តាខេត្ត លិខិតចូលមកមជ្ឈិមបក្ស និងចែកចាយលិខិតទូទៅគ្រប់ទីកន្លែង²⁹។ ក-៨ គឺជាកងផលិត ទទួលខុសត្រូវខាងដាំបន្លែ³⁰។ ក-១៨ គឺជាមន្ទីរទូរលេខសម្រាប់ទទួល និងបញ្ជូនទូរលេខទាំងអស់ទូទាំងប្រទេស³¹។ មន្ទីរ ក-១៨ និងមន្ទីររបស់គាត់ស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ឈ្មោះ “ប៉ុន” និង “ថេរ” ដែលមានមន្ទីរនៅ ក-១ ជាកន្លែងស្នាក់នៅ និងជាមន្ទីររបស់ ប៉ុល ពត³²។

រចនាសម្ព័ន្ធទំនាក់ទំនង

សាក្សី នង សុផង់ បញ្ជាក់ថា រចនាសម្ព័ន្ធទំនាក់ទំនង មានលក្ខណៈឋានានុក្រម ហើយត្រូវបានចាត់តាំងយ៉ាងលម្អិត។ មានតែភូមិភាគ និងតំបន់ស្វយ័តតែប៉ុណ្ណោះដែលអាចរាយការណ៍ផ្ទាល់ជាមួយ មជ្ឈិម ឬផ្នែកទូរគមនាគមន៍មជ្ឈិម³³។ ព័ត៌មាន ឬរបាយការណ៍មកពីថ្នាក់ក្រោម ត្រូវប្រមូល និងបញ្ជូនបន្តទៅថ្នាក់លើនៅភ្នំពេញ³⁴។ លោក សុផង់ ចាំថា នៅមុនឆ្នាំ១៩៧៥ ទូរលេខត្រូវប្រើប្រាស់ដើម្បីធ្វើការទំនាក់ទំនងរវាងភូមិភាគ ជាមួយនឹងថ្នាក់ដឹកនាំបក្សនៅទីបញ្ជាការរបស់ខ្លួន។ ទូរលេខពីភូមិភាគ មានព័ត៌មានអំពីការ វិវត្តន៍នៅសមរភូមិជួរមុខ ចំណែកឯទូរលេខចេញពីថ្នាក់ដឹកនាំបក្ស មានជាទម្រង់ជាសេកច្តីណែនាំដើម្បី អនុវត្តនៅមូលដ្ឋាន³⁵។ ក្រោយខែ មេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ មន្ទីរទូរលេខមជ្ឈិមបានបង្កើតនៅភ្នំពេញ ហើយនៅទីនោះរហូតដល់ចុងបញ្ចប់នៃរបបខ្មែរក្រហម³⁶។ ទូរលេខភាគច្រើនធ្វើឡើងសម្រាប់ទំនាក់ទំនងឆ្ងាយ។ មន្ទីរផ្សេងៗនៅភ្នំពេញ ជាទូទៅ មិនប្រើទូរលេខដើម្បីទាក់ទងគ្នាទេ³⁷។ មធ្យោបាយផ្សេងទៀតនៃការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នា គឺទូរស័ព្ទ និងនិរសារដែលឆ្លងកាត់ “ក-៧”។ លោក សុផង់ ចាំថាមានទូរស័ព្ទមួយនៅក្នុងមន្ទីររបស់គាត់ ដែលមានការរឹតបន្តឹងឱ្យទាក់ទងតែមន្ទីរមួយតែប៉ុណ្ណោះនៅភ្នំពេញ³⁸។ កងយោធាមួយចំនួន ដូចជា កងនាវា និងកងទ័ពជើងគោក មានកងទូរស័ព្ទ និងកងដោះកូដ និងដាក់កូដ³⁹។ មានផ្នែកទំនាក់ទំនងមួយ និង សម្ភារៈទូរលេខសម្រាប់ភូមិភាគ និងកងពលធំនីមួយៗ⁴⁰។ ចំពោះការរៀបចំ និងដំណើរការទូរលេខ នៅពេលដែលបញ្ជូន និងទទួលទូរលេខនៅមន្ទីរទូរលេខ សារទូរលេខនោះនឹងត្រូវដាក់កូដ ឬដោះកូដ តាមការចាំបាច់នៅមន្ទីរដាក់កូដ/ដោះកូដ នៅ មន្ទីរ ក-១ ឬនៅមន្ទីរបស់លោក សុផង់⁴¹។ បន្ទាប់មក សារដែលដាក់កូដរួច បញ្ជូនទៅអ្នកដំណើរការទូរលេខដែលនៅដាច់ដោយឡែក ដើម្បីបញ្ជូនទូរលេខ⁴²។ ប្រសិនបើចាំបាច់ បន្ទាប់ពីដោះកូដ ទូរលេខត្រូវបញ្ជូនទៅ ប៉ុន ដើម្បីបែកចែកប្រភេទ និងចែកចាយឡើងវិញ⁴³។ ការបែងចែកការទទួលខុសត្រូវឱ្យដាច់គ្នានេះគឺដើម្បីរក្សា“គោលការណ៍សម្ងាត់”⁴⁴។ ទូរលេខបែងចែកជាពីរប្រភេទ គឺ សម្ងាត់ និង សម្ងាត់បំផុត (ពាក់ព័ន្ធនឹងផែនការធ្វើដំណើររបស់កម្មាភិ បាល ឬកិច្ចការផ្ទៃក្នុង) និងសារចំហ⁴⁵។ សារមិនជាប់កូដ (សារចំហ) ត្រូវបញ្ជូនជាកូដម៉្យាងជាអក្សរខ្មែរហៅថា ម៉ស ចំណែកឯ សារសម្ងាត់ត្រូវដាក់លេខកូដម៉្យាងទៀតមុនបញ្ជូន ហើយសារសម្ងាត់បំផុត មានការដាក់កូដបន្ថែមទៀត⁴⁶។

វីដេអូ

សក្ខីកម្ម
កាលបរិច្ឆេទ	កំណត់ហេតុជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៃកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីជំនុំជម្រះ	លេខប្រតិចារិក
ថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២	E1/117	E1/117.1
ថ្ងៃទី០៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២	E1/120	E1/120.1
ថ្ងៃទី០៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២	E1/121	E1/121.1
ថ្ងៃទី០៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២	E1/122	E1/122.1
ថ្ងៃទី០៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២	E1/123	E1/123.1

ឯកសារពាក់ព័ន្ធ
ចំណងជើងឯកសារជាភាសាខ្មែរ	ចំណងជើងឯកសារជាភាសាអង់គ្លេស	ចំណងជើងឯកសារជាភាសាបារាំង	លេខឯកសារ D	លេខឯកសារ E3
កំណត់ហេតុនៃការស្តាប់ចម្លើយសាក្សី នង សុផង់ ចុះថ្ងៃទី ១៨ ខែ ០២ ឆ្នាំ ២០០៩	Written record of interview of NORNG Sophang 18-02-2009	Procès-verbal de l’audition de NORNG Sophang 18-02-2009	D200/3	E3/64
កំណត់ហេតុនៃការស្តាប់ចម្លើយសាក្សី នង សុផង់ ចុះថ្ងៃទី ២៨ ខែ ០៣ ឆ្នាំ ២០០៩	Written record of interview of NORNG Sophang	Procès-verbal de l’audition de NORNG Sophang	D200/9	E3/67
ផ្នែកមួយនៃប្រតិចារឹកបទសម្ភាសន៍ដោយអ្នកស៊ើបអង្កេតជាមួយលោក នង សុផង់ ថ្ងៃទី ២៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៩	Partial transcript of recorded interview by investigator with NORNG Sophang កាលបរិច្ឆេទd 28 March 2009	Transcription partielle de l'entretien de NORNG Sophang enregistré par l'enquêteur en date du 28 mars 2009	D200/9.13	E3/1740