សាវតារ និងតួនាទី
សាក្សី នង សុផង់ គឺជាប្រធានកងដាក់កូដ/ដោះកូដទូរលេខ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅភ្នំពេញ។
1
។ នៅពាក់ កណ្តាលឆ្នាំ១៩៧៣ គាត់ចូលរួមការបណ្តុះបណ្តាលអំពីទូរលេខ ដែលបង្រៀនអំពីរបៀបបកប្រែ និងទទួលទូរលេខសម្ងាត់សម្រាប់យកមកបកប្រែបញ្ជូនទៅ “អង្គការ”។ ឈ្មោះ ប៉ុន និង ថេរ គឺជាអ្នកបង្រៀនគាត់អំពីការបកប្រែទូរលេខ
2
។
គាត់មកដល់ភ្នំពេញនៅចុង ឆ្នាំ១៩៧៥
3
។ មន្ទីររបស់គាត់មានទីតាំងនៅសាលាសុទ្ធារស។ ក្រៅពីដាក់កូដ និងដោះកូដទូរលេខ គាត់ទទួលបន្ទុកខាងការបំពាក់បំប៉នអ្នកមកពីខេត្តឱ្យរៀនសរសេរ អាន វាយ និងបកប្រែអក្សរឡាតាំងទៅជាភាសាអង់គ្លេស ហើយចុងក្រោយ រៀនអំពីការដោះកូដទូរលេខសម្ងាត់
4
។ គាត់កាន់តួនាទីនេះរហូតដល់ពេលវៀតណាមចូលមកនៅឆ្នាំ១៩៧៩
5
។
រចនាសម្ព័ន្ធរដ្ឋបាល
យោងតាមសក្ខីកម្មរបស់លោក នង សុផង់ មុនរបបខ្មែរក្រហម មានភូមិភាគផ្សេងៗ ដូចជា ភូមិភាគពិសេស ភូមិភាគបូព៌ា ភូមិភាគឧត្តរ ភូមិភាគឦសាន ភូមិភាគបស្ចិម និងភូមិភាគនិរតី ហើយក៏មានតំបន់ស្វយ័តផងដែរ គឺព្រះវិហារ មណ្ឌលគិរី សៀមរាប/ឧត្តរមានជ័យ។ ក្រោយរំដោះ រចនាសម្ព័ន្ធភូមិភាគ និងតំបន់រក្សានៅដដែលដូចមុនឆ្នាំ១៩៧៥ ក្រៅពីភូមិភាគពិសេស ដែលមានទីតាំងនៅភ្នំពេញ
6
។ ប៉ុន្តែ គាត់ចាំថា ភូមិភាគថ្មី ឈ្មោះភូមិភាគ៨០១ បានបង្កើតឡើងនាពេលក្រោយមក។ ភូមិភាគថ្មីនេះ រួមមាន តំបន់ស្វយ័តសៀមរាប-ឧត្តរមានជ័យ និងព្រះវិហារ
7
។
សាក្សី នង សុផង់ ផ្តល់មតិយោបល់អំពីឯកសារមួយចំនួនរបស់កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ជាពិសេស សេចក្តីណែនាំពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានដែលចេញដោយគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍រវាងឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ ឆ្នាំ១៩៧៨
8
។ គាត់ពន្យល់អំពីអត្ថន័យនៃពាក្យដែលប្រើប្រាស់នៅក្នុងឯកសារទាំងនោះ និង/ឬទំនាក់ទំនងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ។ យោងតាមសក្ខីកម្មរបស់គាត់ លេខ “៨៧០” គឺជាលេខកូដសម្ងាត់សំដៅលើ “មជ្ឈិម”
9
ហើយ “គណៈកម្មាធិការ ៨៧០” សំដៅលើ គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍
10
។ ប៉ុន្តែ ដោយផ្អែកលើភ័ស្តុតាងផ្សេងៗទៀត អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង “មិនអាចធ្វើការកំណត់ឱ្យបានច្បាស់លាស់នោះទេ” ថាតើ “៨៧០” សំដៅលើគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ឬ គណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមនោះទេ
11
។
លោក នង សុផង់ ក៏ចាំថា ស្ថាប័នសំខាន់បួនរបស់កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ គឺ គណៈកម្មាធិការ ៨៧០ គណៈប្រធានរដ្ឋ សភាតំណាងប្រជាជន និងតុលាការ
12
។ កង ចាប គឺជាប្រធានតុលាការ
13
។ ខៀវ សំផន គឺជាប្រធាននៃគណៈប្រធានរដ្ឋទទួលបន្ទុកខាងទទួលការចុះទស្សនកិច្ចផ្លូវការពីប្រមុខរដ្ឋបរទេស និងប្រតិភូបរទេស ព្រមទាំងទទួលបន្ទុកកិច្ចការសេដ្ឋកិច្ច រួមមាន ការចែកចាយសម្ភារៈទៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន
14
។ លោក សុផង់ ចាំថាបានទទួលសារពី ខៀវ សំផន និងទូរស័ព្ទជាមួយខៀវ សំផន ពាក់ព័ន្ធនឹងការចាត់ចែង និងការចែកចាយសម្ភារៈទៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន
15
។ ដោយផ្អែកលើសក្ខីកម្មរបស់គាត់ (ក្នុងចំណោមសក្ខីកម្មផ្សេងទៀត) អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង យល់ឃើញថា ខៀវ សំផន “មិនដែលមានការទទួលខុសត្រូវផ្នែកយោធាទេ”
16
។ នៅក្នុងរដ្ឋាភិបាល មានក្រសួងផ្សេងៗ រួមមាន ក្រសួងការបរទេសដែលដឹកនាំដោយ អៀង សារី
17
ក្រសួងការពារជាតិដឹកនាំដោយ សុន សេន
18
និងក្រសួងឧស្សាហកម្មដឹកនាំដោយ វន វ៉េត
19
។ នួន ជា គឺជាប្រធានសភាតំណាងប្រជាជន
20
ព្រមទាំងទទួលបន្ទុកខាងកិច្ចការសង្គម និងវប្បធម៌
21
។ សាក្សី នង សុផង់ ចាំថាបានទទួលសារតែមួយប៉ុណ្ណោះពី នួន ជា នៅឆ្នាំ១៩៧៧ គឺបញ្ជាឱ្យកោះសមាជិកសភាចូលរួមអង្គប្រជុំ
22
។ ប៉ុល ពត គឺជាប្រធានគណៈកម្មាធិការ ៨៧០
23
។ ប៉ុល ពត គ្រប់គ្រងគ្រប់តំបន់ និងគ្រប់វិស័យ ហើយ “អ្វីក៏គាត់ មានសិទ្ធិនិយាយដែរ”
24
។ លោក សុផង ពន្យល់ថា៖ “តាមបទពិសោធន៍ក្នុងការរស់នៅ នៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ គឺថា អ្វីៗទាំងអស់ គឺបក្សគឺវាធំជាងអីទាំងអស់បាទ គឺមានអំណាចខ្ពស់ជាងគេ សូម្បីតែគណៈប្រធានរដ្ឋ សភាតំណាងប្រជាជន ទាំងអស់ហ្នឹងក៏ជាស្ថាប័នធំៗ នៅក្នុងរបបគ្រប់គ្រងកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យពេលហ្នឹង គឺក៏នៅក្រោមឥទ្ធិពល នៅក្រោមការគ្រប់គ្រង អំណាចគ្រប់គ្រងរបស់គណៈ ៨៧០ ដែរ”
25
។
ចំពោះមន្ទីរផ្សេងៗនៅភ្នំពេញ ដែលបំពេញមុខងារជំនួយសម្រាប់មជ្ឈិមបក្ស លោក សុផង់ ពន្យល់ថា មានមន្ទីរមួយហៅថា “ស-៧១” ដឹកនាំដោយឈ្មោះ ប៉ង់ ស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់គណៈកម្មាធិការ ៨៧០
26
។ មន្ទីរនេះមានមន្ទីរចំណុះជាច្រើន ដែលគេហៅតាមឈ្មោះកូដផ្តើមដោយអក្សរ “ក”
27
។
គាត់រៀបរាប់អំពីទីតាំង និងមុខងារមន្ទីរ “ក” មួយចំនួន ដូចជា ក-១, ក-៧, ក-៨, ក-១២, ក-១៨ ព្រមទាំងការចាត់ចែងអំណាចនៅក្នុងមន្ទីរទាំងនេះ និងរវាងមន្ទីរទាំងនេះ
28
។ ក-៧ គឺជាកងនិរសារទទួលបន្ទុកខាងទទួលភ្ញៀវជាតិមកពីបណ្តាខេត្ត លិខិតចូលមកមជ្ឈិមបក្ស និងចែកចាយលិខិតទូទៅគ្រប់ទីកន្លែង
29
។ ក-៨ គឺជាកងផលិត ទទួលខុសត្រូវខាងដាំបន្លែ
30
។ ក-១៨ គឺជាមន្ទីរទូរលេខសម្រាប់ទទួល និងបញ្ជូនទូរលេខទាំងអស់ទូទាំងប្រទេស
31
។ មន្ទីរ ក-១៨ និងមន្ទីររបស់គាត់ស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ឈ្មោះ “ប៉ុន” និង “ថេរ” ដែលមានមន្ទីរនៅ ក-១ ជាកន្លែងស្នាក់នៅ និងជាមន្ទីររបស់ ប៉ុល ពត
32
។
រចនាសម្ព័ន្ធទំនាក់ទំនង
សាក្សី នង សុផង់ បញ្ជាក់ថា រចនាសម្ព័ន្ធទំនាក់ទំនង មានលក្ខណៈឋានានុក្រម ហើយត្រូវបានចាត់តាំងយ៉ាងលម្អិត។ មានតែភូមិភាគ និងតំបន់ស្វយ័តតែប៉ុណ្ណោះដែលអាចរាយការណ៍ផ្ទាល់ជាមួយ មជ្ឈិម ឬផ្នែកទូរគមនាគមន៍មជ្ឈិម
33
។ ព័ត៌មាន ឬរបាយការណ៍មកពីថ្នាក់ក្រោម ត្រូវប្រមូល និងបញ្ជូនបន្តទៅថ្នាក់លើនៅភ្នំពេញ
34
។ លោក សុផង់ ចាំថា នៅមុនឆ្នាំ១៩៧៥ ទូរលេខត្រូវប្រើប្រាស់ដើម្បីធ្វើការទំនាក់ទំនងរវាងភូមិភាគ ជាមួយនឹងថ្នាក់ដឹកនាំបក្សនៅទីបញ្ជាការរបស់ខ្លួន។ ទូរលេខពីភូមិភាគ មានព័ត៌មានអំពីការ វិវត្តន៍នៅសមរភូមិជួរមុខ ចំណែកឯទូរលេខចេញពីថ្នាក់ដឹកនាំបក្ស មានជាទម្រង់ជាសេកច្តីណែនាំដើម្បី អនុវត្តនៅមូលដ្ឋាន
35
។
ក្រោយខែ មេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ មន្ទីរទូរលេខមជ្ឈិមបានបង្កើតនៅភ្នំពេញ ហើយនៅទីនោះរហូតដល់ចុងបញ្ចប់នៃរបបខ្មែរក្រហម
36
។ ទូរលេខភាគច្រើនធ្វើឡើងសម្រាប់ទំនាក់ទំនងឆ្ងាយ។ មន្ទីរផ្សេងៗនៅភ្នំពេញ ជាទូទៅ មិនប្រើទូរលេខដើម្បីទាក់ទងគ្នាទេ
37
។ មធ្យោបាយផ្សេងទៀតនៃការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នា គឺទូរស័ព្ទ និងនិរសារដែលឆ្លងកាត់ “ក-៧”។ លោក សុផង់ ចាំថាមានទូរស័ព្ទមួយនៅក្នុងមន្ទីររបស់គាត់ ដែលមានការរឹតបន្តឹងឱ្យទាក់ទងតែមន្ទីរមួយតែប៉ុណ្ណោះនៅភ្នំពេញ
38
។ កងយោធាមួយចំនួន ដូចជា កងនាវា និងកងទ័ពជើងគោក មានកងទូរស័ព្ទ និងកងដោះកូដ និងដាក់កូដ
39
។ មានផ្នែកទំនាក់ទំនងមួយ និង សម្ភារៈទូរលេខសម្រាប់ភូមិភាគ និងកងពលធំនីមួយៗ
40
។ ចំពោះការរៀបចំ និងដំណើរការទូរលេខ នៅពេលដែលបញ្ជូន និងទទួលទូរលេខនៅមន្ទីរទូរលេខ សារទូរលេខនោះនឹងត្រូវដាក់កូដ ឬដោះកូដ តាមការចាំបាច់នៅមន្ទីរដាក់កូដ/ដោះកូដ នៅ មន្ទីរ ក-១ ឬនៅមន្ទីរបស់លោក សុផង់
41
។ បន្ទាប់មក សារដែលដាក់កូដរួច បញ្ជូនទៅអ្នកដំណើរការទូរលេខដែលនៅដាច់ដោយឡែក ដើម្បីបញ្ជូនទូរលេខ
42
។ ប្រសិនបើចាំបាច់ បន្ទាប់ពីដោះកូដ ទូរលេខត្រូវបញ្ជូនទៅ ប៉ុន ដើម្បីបែកចែកប្រភេទ និងចែកចាយឡើងវិញ
43
។ ការបែងចែកការទទួលខុសត្រូវឱ្យដាច់គ្នានេះគឺដើម្បីរក្សា“គោលការណ៍សម្ងាត់”
44
។
ទូរលេខបែងចែកជាពីរប្រភេទ គឺ សម្ងាត់ និង សម្ងាត់បំផុត (ពាក់ព័ន្ធនឹងផែនការធ្វើដំណើររបស់កម្មាភិ បាល ឬកិច្ចការផ្ទៃក្នុង) និងសារចំហ
45
។ សារមិនជាប់កូដ (សារចំហ) ត្រូវបញ្ជូនជាកូដម៉្យាងជាអក្សរខ្មែរហៅថា ម៉ស ចំណែកឯ សារសម្ងាត់ត្រូវដាក់លេខកូដម៉្យាងទៀតមុនបញ្ជូន ហើយសារសម្ងាត់បំផុត មានការដាក់កូដបន្ថែមទៀត
46
។
វីដេអូ
កាលបរិច្ឆេទ | កំណត់ហេតុជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៃកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីជំនុំជម្រះ | លេខប្រតិចារិក |
---|---|---|
ថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ | E1/117 | E1/117.1 |
ថ្ងៃទី០៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ | E1/120 | E1/120.1 |
ថ្ងៃទី០៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ | E1/121 | E1/121.1 |
ថ្ងៃទី០៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ | E1/122 | E1/122.1 |
ថ្ងៃទី០៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ | E1/123 | E1/123.1 |
ចំណងជើងឯកសារជាភាសាខ្មែរ | ចំណងជើងឯកសារជាភាសាអង់គ្លេស | ចំណងជើងឯកសារជាភាសាបារាំង | លេខឯកសារ D | លេខឯកសារ E3 |
---|---|---|---|---|
កំណត់ហេតុនៃការស្តាប់ចម្លើយសាក្សី នង សុផង់ ចុះថ្ងៃទី ១៨ ខែ ០២ ឆ្នាំ ២០០៩ | Written record of interview of NORNG Sophang 18-02-2009 | Procès-verbal de l’audition de NORNG Sophang 18-02-2009 | D200/3 | E3/64 |
កំណត់ហេតុនៃការស្តាប់ចម្លើយសាក្សី នង សុផង់ ចុះថ្ងៃទី ២៨ ខែ ០៣ ឆ្នាំ ២០០៩ | Written record of interview of NORNG Sophang | Procès-verbal de l’audition de NORNG Sophang | D200/9 | E3/67 |
ផ្នែកមួយនៃប្រតិចារឹកបទសម្ភាសន៍ដោយអ្នកស៊ើបអង្កេតជាមួយលោក នង សុផង់ ថ្ងៃទី ២៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៩ | Partial transcript of recorded interview by investigator with NORNG Sophang កាលបរិច្ឆេទd 28 March 2009 | Transcription partielle de l'entretien de NORNG Sophang enregistré par l'enquêteur en date du 28 mars 2009 | D200/9.13 | E3/1740 |