ប៉ាន ឈួង - អ.វ.ត.ក.

សាវតារ និង តួនាទី

លោក ប៉ាន ឈួង គឺជាកម្មាភិបាលម្នាក់ដែលត្រូវបានចាត់តាំងឲ្យទៅធ្វើការនៅការដ្ឋានទំនប់ត្រពាំងថ្ម ក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ។ ពីដំបូងគាត់ជាសមាជិកឃុំព្រះនេត្រព្រះ ទទួលខុសត្រូវយុវជន ពីខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៦ ក្រោយមកគាត់ធ្វើការនៅកំបៅ គោករំចេក និង ទំនប់ត្រពាំងថ្ម ។ នៅការដ្ឋានទំនប់ត្រពាំងថ្ម លោក ប៉ាន ឈួង មើលការខុសត្រូវពេលដែលប្រធានតំបន់ ៥ ឈ្មោះ តាវ៉ាល់ មិននៅ ។ គេហៅលោក ប៉ាន ឈួង ថា “មេបញ្ជាការសមរភូមិ” ក្នុងកងកម្លាំងចល័តរបស់តំបន់ ហើយគាត់មានមនុស្សប្រាំមួយនាក់ធ្វើការក្រោមបញ្ជាគាត់ ។ ក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៧៧ ក្រោយពេលនៅត្រពាំងថ្មបានពីរខែ លោក ប៉ាន ឈួង ត្រូវបានចាត់ឲ្យទៅធ្វើការនៅក្នុងកងនេសាទ ដើម្បីរកត្រីផ្គត់ផ្គង់កម្មករនៅការដ្ឋាន ។ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបងបានប្រើសក្ខីកម្មរបស់លោក ប៉ាន ឈួង ដោយប្រុងប្រយ័ត្ន ដោយកត់សម្គាល់ថា គាត់បានបដិសេធថាមិនមែនជាអនុរបស់ តាវ៉ាល់ ក្នុងកងចល័តតំបន់ទេ ដែលផ្ទុយទៅនឹងអ្វីដែលគាត់បានលើកឡើងពីមុន ដើម្បីកាត់បន្ថយតួនាទីរបស់គាត់ ។ លោក ប៉ាន ឈួង បានផ្តល់សក្ខីកម្មក្នុងនាមជាសាក្សីក្នុងសំណុំរឿង ០០២/០២ អំពីផែនការការងារនៅការដ្ឋាន កំបៅ គោករំចេក និង ទំនប់ត្រពាំងថ្ម និង រចនាសម្ព័ន្ធ លក្ខខណ្ឌនានា ការចាប់ខ្លួន ការបាត់ខ្លួន និងការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍នៅទំនប់ត្រពាំងថ្ម។

ផែនការការងារនៅទំនប់តំបន់ ៥

ទំនប់កំបៅ ត្រូវបានបញ្ចប់មុនចូលឆ្នាំថ្មី ចំណែកឯទំនប់ គោករំចេក មិនបានបញ្ចប់ទាន់ពេលទេ ។ ទំនប់ត្រពាំងថ្មមិនមានពេលវេលាកំណត់សម្រាប់បញ្ចប់ទេ ។ ទំនប់នីមួយៗមានលក្ខខណ្ឌការងារខុសៗគ្នា ហើយដូច្នេះមានផែនការការងារខុសគ្នាដែរ ។ ការដ្ឋានខ្លះចោទខ្លាំង ហើយត្រូវការកម្លាំងច្រើនក្នុងការជញ្ជូនដី ចំណែកឯការដ្ឋានខ្លះទៀត កម្មករប្រើ “កម្លាំងតិចតួច” ។ ឧទាហរណ៍ ទំនប់ត្រពាំងថ្មមានទំហំធំខ្លាំង និងមានចម្ងាយឆ្ងាយបើធៀបទៅនឹងទំនប់កំបៅ និង គោករំចេក ដែលប្រើពេលតិចជាងក្នុងការជញ្ជូនដី ដោយសារចម្ងាយតែពីរបីម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ ។ លោក ប៉ាន ឈួង បានផ្តល់សក្ខីកម្មថា ពីដំបូង ផែនការការងារគឺបីម៉ែត្រគូបសម្រាប់មនុស្សម្នាក់ ត្រូវបានកំណត់សម្រាប់តែទំនប់កំបៅតែប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែចំនួននេះអាចត្រូវបានកំណត់ក្រោយមកទៀតនៅទំនប់ត្រពាំងថ្ម នៅពេលដែលលោក ប៉ាន ឈួង ត្រូវបានចាត់តាំងឲ្យទៅកងនេសាទ ។ លោក ប៉ាន ឈួង ដំបូងបានផ្តល់សក្ខីកម្មថា ផែនការការងារនៅទំនប់ត្រពាំងថ្មត្រូវបានកំណត់ដោយប្រធានវរសេនាធំក្នុងចំនួន បីម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃ ប៉ុន្តែក្រោយមកបានលើកឡើងថា គាត់មិនដឹងច្បាស់ថាអ្នកណាជាអ្នកកំណត់ផែនការការងារនេះទេ ។ ប្រធាននៅតាមមូលដ្ឋានកំណត់ផែនការការងារផ្ទាល់ខ្លួនដាច់ដោយឡែកពីអង្គការ ដើម្បីទទួលបានការពេញចិត្ត ឬការតំឡើងឋានៈ ។ ឧទាហរណ៍ នៅទំនប់កំបៅ តាវ៉ាល់ បានជូនដំណឹងប្រធានថា ថ្នាក់លើមានបំណងបញ្ចប់ការងារក្នុងរយៈពេលបួនខែ និង សួរថាតើពួកគេ “មានភាពក្លាហានគ្រប់គ្រាន់” ក្នុងការ “ប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះគម្រោង” ឬទេ ។ ប្រធានទាំងនោះបានឆ្លើយថា ពួកគេអាចបញ្ចប់វាបានក្នុងរយៈពេលតែបីខែប៉ុណ្ណោះ ។ ដូច្នេះកម្មករត្រូវធ្វើការខ្លាំងជាងមុន ដើម្បីបញ្ចប់គម្រោងក្នុងរយៈពេលតិចជាង ដែលការណ៍នេះមាន “ផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាន” លើពួកគេ ។ យោងតាមលោក ប៉ាន ឈួង បើសិនជាពួកគេធ្វើតាមផែនការដើមរបស់អង្គការដាក់ឲ្យ នោះកម្មករនឹងមិនបាក់កម្លាំងទេ ។ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងទទួលយកភ័ស្តុតាងរបស់លោក ប៉ាន ឈួង ដែលថាកម្មករត្រូវស្ថិតក្នុងលក្ខខណ្ឌការងារលំបាកខ្លាំង ប៉ុន្តែបានប្រើសក្ខីកម្មរបស់គាត់ដោយប្រុងប្រយ័ត្ន ដោយយល់ឃើញថាគាត់ព្យាយាមគេចពីការទទួលខុសត្រូវ នៅពេលដែលទម្លាក់កំហុសទៅលើកម្មាភិបាលថ្នាក់ក្រោមទាំងស្រុងចំពោះការប្រព្រឹត្តបែបនោះ ។

រចនាសម្ព័ន្ធសិទ្ធិអំណាចនៅទំនប់ត្រពាំងថ្ម

នៅពេលការងារត្រៀមរៀបចំសម្រាប់ទំនប់ត្រពាំងថ្មបានបញ្ចប់ លោក ប៉ាន ឈួង បានចូលរួមការប្រជុំដែលចូលរួមដោយគណៈភូមិភាគ និង តំបន់ នៅស្វាយស៊ីសុផុន ដើម្បីពិភាក្សាអំពីផែនការ និង ការចាត់តាំងការងារសម្រាប់ការសាងសង់ទំនប់នោះ ។ ថ្នាក់លើផ្ទាល់របស់គាត់គឺ តាវ៉ាល់ និង តាហឹង (ហៅបង ០៧) ក៏បានចូលរួមប្រជុំដែរ ។ ដោយសារតែលោក ប៉ាន ឈួង មិនបានផ្តល់ភ័ស្តុតាងទាក់ទងនឹងវត្តមានរបស់ “សមាជិកគណៈមជ្ឈិមបក្ស” អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងមិនអាចសន្និដ្ឋានថា សមាជិកមជ្ឈិមបក្សបានចូលរួមក្នុងការប្រជុំនោះទេ ។ ការសាងសង់ទំនប់ត្រពាំងថ្មបានចាប់ផ្តើមក្នុងខែមករា ឬ ខែកុម្ភៈ ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៧ ។ មានកម្មករ ៦៥០០០ នាក់ក្នុងកម្លាំងកងចល័តតំបន់ ។ ស្រុកបញ្ជូនកម្លាំងចល័តបន្ថែមបន្ទាប់ពីកម្លាំងចល័តតំបន់បានមកដល់ ។ កម្មករទាំងអស់នៅក្នុងតំបន់ និង កម្លាំងនៅស្រុក ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាប្រជាជន ១៧ មេសា ដែលមានទាំងប្រជាជនថ្មី និង ប្រជាជនមូលដ្ឋាន ។ កម្មាភិបាលមកពីភូមិភាគនិរតីបានមកដល់ក្នុងខែកក្កដា ឬ សីហា ឆ្នាំ១៩៧៧ ។ មុនពេលការមកដល់របស់ពួកនិរតី មានក្រុមកម្មាភិបាលមួយក្រុមផ្សេងទៀតមកពីភូមិភាគបស្ចិម ដែលបានមកទាំងគ្រួសារគឺទាំងប្រពន្ធកូន ហើយត្រូវបានបញ្ចូលទៅតាមកងចល័តឃុំ និង សហករណ៍ តែមិនមែនកងចល័តនៅថ្នាក់តំបន់ទេ ។ តាវ៉ាល់ គឺជាប្រធានកងចល័តនៅទំនប់ត្រពាំងថ្ម ដែលគ្រប់គ្រង និង ចាត់តាំងការងារទៅគ្រប់កម្លាំងទាំងអស់ ។ មេបញ្ជាការវរសេនាធំដាក់របាយការណ៍អំពីផែនការការងារប្រចាំថ្ងៃទៅឲ្យ តាវ៉ាល់ ។ លោក ប៉ាន ឈួង បានផ្តល់សក្ខីកម្មថា តាវ៉ាល់ គឺជាមនុស្សកាច តែចិត្តល្អ ហើយគាត់នឹងហៅអ្នកដែលប្រព្រឹត្តខុសមកអប់រំម្តងឬពីរដង ។ ទោះជាយ៉ាងណា បើមិនមានការណែនាំពីថ្នាក់លើទេ ថ្នាក់ក្រោមមិនអាចធ្វើការងារតាមចិត្តចង់របស់ខ្លួនបានឡើ់យ ។ បញ្ជាទាក់ទងនឹងទំនប់នេះត្រូវបានចេញដោយ តាហឹង មកកាន់ តាវ៉ាល់ ដែលបន្ទាប់មកផ្តល់ការណែនាំទាំងនោះដោយផ្ទាល់មាត់ទៅកាន់លោក ប៉ាន ឈួង និង មនុស្សប្រាំនាក់ផ្សេងទៀត អំពីការងារដែលត្រូវបំពេញ ។ ទោះបីជាលោក ប៉ាន ឈួង ទទួលខុសត្រូវរួមលើកម្មករក៏ដោយ ចំពោះកងចល័តស្រុកទាំងអស់មានប្រធានគ្រប់គ្រងផ្ទាល់ហើយប្រធាននោះដែលស្ថិតក្រោមការណែនាំរបស់ តាវ៉ាល់ ។ ផ្អែកលើសក្ខីកម្មរបស់លោក ប៉ាន ឈួង និង សាក្សីផ្សេងទៀត អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានសន្និដ្ឋានថា អនុលោមតាមការណែនាំពីថ្នាក់លើរបស់គាត់ តាវ៉ាល់ កោះហៅប្រធានកងអនុសេនាធំ និង កងវរសេនាធំ ឲ្យមកប្រជុំ ដែលក្នុងអំឡុងពេលនោះគាត់ចេញបញ្ជាទាក់ទងនឹងផែនការការងារ ។

លក្ខខណ្ឌនានានៅទំនប់ត្រពាំងថ្ម

របបអាហារសម្រាប់កម្មករ បានផ្គត់ផ្គង់មកពីតំបន់ ។ កម្មករកងចល័តទទួលបានអង្ករបីកំប៉ុងក្នុងមួយថ្ងៃ ដោយសារពួកគេត្រូវបានចាត់ទុកថាធ្វើការងារធ្ងន់ជាងអ្នកដែលមកពីឃុំ និង សហករណ៍ ហើយអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានសំអាងលើករណីនេះ នៅពេលសន្និដ្ឋានថាអត្ថិភាពនៃរបបអាហារផ្អែកតាមផលិតភាពការងារនៅតាមការដ្ឋាន ។ ទោះបីជាទទួលបានបាយបីពេលក្នុងមួយថ្ងៃ កម្មករអាចហូបបានតែពីរដងប៉ុណ្ណោះដោយសារតែកង្វះខាតទឹក និង អុសសម្រាប់ដាំបាយ ។ ទោះបីជាកម្មករមិនអត់អាហារ ក៏ពួកគេជួបបញ្ហាមិនមានទឹកស្អាតផឹក ដែលបណ្តាលឲ្យកម្មករឈឺរាកមួល ឬ គ្រុនក្តៅ ។ កម្មករណាខ្សោយត្រូវបញ្ជូនទៅមន្ទីរពេទ្យព្យាបាលរហូតមានកម្លាំងគ្រាន់បើ ទើបត្រឡប់មកការដ្ឋានវិញ ។ អ្នកដែលគេបញ្ជូនទៅមន្ទីរពេទ្យដើម្បីពិនិត្យសុខភាពត្រូវគេដាក់ក្នុង “កងករណី” ទោះបីជាអង្គជំនុំជម្រះយល់ឃើញថាសក្ខីកម្មរបស់លោក ប៉ាន ឈួង មិនអាចជឿជាក់បានត្រង់ចំណុចនេះ ដោយសារតែចម្លើយផ្ទុយគ្នារបស់គាត់ពីមុន ដែលថាកងករណីដាក់មនុស្សដែលមិនចាត់ទុកថាធ្វើការខ្លាំង ។ ដើម្បីធ្វើដំណើរទៅកាន់ផ្នែកផ្សេងទៀតនៃការដ្ឋាន ឬទៅសួរសុខទុក្ខឪពុកម្តាយនៅក្នុងភូមិរបស់ខ្លួន ជាដំបូងកម្មករត្រូវមានលិខិតអនុញ្ញាត ឬលិខិតដើរផ្លូវ ដែលចេញឲ្យដោយប្រធានផ្ទាល់របស់ខ្លួន ។ ប្រធានកងជាធម្មតាមិនចេញលិខិតអនុញ្ញាតឲ្យធ្វើដំណើរពេលយប់ទេ ដូច្នេះការទៅសួរសុខទុក្ខជាធម្មតាធ្វើឡើងតែពេលថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ។ លិខិតអនុញ្ញាតទាំងនេះត្រូវបានពិនិត្យដោយប្រធានភូមិនៅកន្លែងធ្វើដំណើរទៅដល់នោះ ដោយសារមិនមានអ្នកយាមនៅកន្លែងត្រួតពិនិត្យទេ ។ ការចាប់ខ្លួន និង ការបាត់ខ្លួននៅទំនប់ត្រពាំងថ្ម ការចាប់ខ្លួន និង ការបាត់ខ្លួនកម្មាភិបាលកើតមាននៅទំនប់ត្រពាំងថ្ម ។ នៅពេលដែលសួរថាតើ កម្មករមានបាត់ខ្លួនដែរឬទេនៅទំនប់ត្រពាំងថ្ម លោក ប៉ាន ឈួង បានផ្តល់សក្ខីកម្មថា “អត់មានកើតឡើងទេ” ទោះជាយ៉ាងណាអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានទាត់ចោលចម្លើយនេះ ដោយកត់សម្គាល់ថា លោក ប៉ាន ឈួង តែងតែព្យាយាមកាត់បន្ថយលក្ខខណ្ឌនានាដែលកម្មករស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់គាត់បានជួបប្រទះ និង ថាវាផ្ទុយទៅនឹងភ័ស្តុតាងរបស់សាក្សីផ្សេងទៀត ។ អំឡុងខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៧៧ តាហឹង និង តាវ៉ាល់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ។ តារិន ដែលជំនួស តាវ៉ាល់ បានបង្ហាញលោក ប៉ាន ឈួង នូវបញ្ជីឈ្មោះមនុស្សដែលត្រូវចាប់ខ្លួន ។ មនុស្សនៅក្នុងបញ្ជីត្រូវគេដឹកតាមឡានចេញទៅ ។ នៅពេលដែល ហាត ដែលជាលេខាស្រុកភ្នំស្រុក ត្រូវបានចាប់ខ្លួន បងប្អូនប្រុសរបស់គាត់ឈ្មោះ តាម៉ន បានរត់គេចខ្លួន និង លាក់ខ្លួននៅក្នុងកងនេសាទរបស់លោក ប៉ាន ឈួង ដើម្បីចៀសផុតពីការចាប់ខ្លួន ។ ប៉ុន្តែ គេបានដឹងអំពីរឿងនេះក្រោយពេលដែលលោក ប៉ាន ឈួង និង តាម៉ន ត្រូវបានគេបញ្ឆោតឲ្យចូលរួមការប្រជុំអប់រំមួយ ដែលនៅពេលនោះ អង្គការបានចាប់ខ្លួន តាម៉ន ។ តាម៉ន ត្រូវបានដឹកតាមរថយន្តដែលក្នុងរថយន្តនោះលោក ប៉ាន ឈួង បានឃើញ តាជាល ហើយរថយន្តរបស់ តាជាល ត្រូវបានប្រើសម្រាប់ការចាប់មនុស្សនៅក្នុងតំបន់នោះ ។ តាជាល ដែលជាប្រធានកងនេសាទតំបន់ ៥ ហើយដែលលោក ប៉ាន ឈួង គិតថាជាអនុរបស់ តាហឹង បានប្រព្រឹត្តខុស ហើយត្រូវបានគេចាត់តាំងឡើងវិញ ប៉ុន្តែមិនត្រូវបានចាប់ខ្លួនទេ ។ និរសាររបស់ តាហឹង ឈ្មោះ ប៉ាក និង ប៉ុញ ក្រោយមកក៏ត្រូវបានចាប់ខ្លួនផងដែរ ក្រោយពីបានចូលរួមការប្រជុំ ។ លោក ប៉ាន ឈួង មានការភ័យខ្លាចដោយសារតែគាត់បានឃើញកម្មាភិបាលដែលស្មោះត្រង់នឹងអង្គការ ដូចជារូបគាត់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ។

ការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍នៅទំនប់ត្រពាំងថ្ម

ពិធីរៀបការនៅទំនប់ត្រពាំងថ្ម ត្រូវបានគេហៅថាជាពិធី “ចាប់ដៃ” ។ លោក ប៉ាន ឈួង បានចូលរួមក្នុងពិធីនេះរៀបការបែបនេះ នៅការដ្ឋានដែលមានគូស្រករប្រហែល ៥០ គូបានរៀបការ ។ មានតែពីរគូប៉ុណ្ណោះ ក្នុងចំណោមគូស្រករទាំងនោះ ត្រូវបានរៀបការដោយសារតែបានប្រព្រឹត្តកំហុសសីលធម៌ ចំណែកគូផ្សេងទៀតរៀបការដោយសារពួកគេព្រមព្រៀងគ្នា និង មានការព្រមព្រៀងពីឪពុកម្តាយ និង សាច់ញាតិរបស់ខ្លួន ។ ជាធម្មតាថ្នាក់លើប្រកាសថ្ងៃរៀបការ ដែលប្រធានកងត្រូវរៀបចំនៅពេលដែលបុរស និងស្ត្រីបានយល់ព្រម ។ ប៉ុន្តែ អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងបានបដិសេធភ័ស្តុតាងរបស់លោក ប៉ាន ឈួង ទាក់ទងនឹងការរៀបការនេះ ដោយកត់សម្គាល់ថា មិនមានការយល់ព្រមពិតប្រាកដឡើយ និង ថាអតីតកម្មាភិបាលមាននិន្នាការកាត់បន្ថយការទទួលខុសត្រូវផ្ទាល់របស់ខ្លួន ។

វីដេអូ

សក្ខីកម្ម
កាលបរិច្ឆេទ	កំណត់ហេតុជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៃកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីជំនុំជម្រះ	លេខប្រតិចារិក
ថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥	E1/359	E1/359.1
ថ្ងៃទី០១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥	E1/360	E1/360.1
ថ្ងៃទី០២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥	E1/361	E1/361.1

ឯកសារពាក់ព័ន្ធ
ចំណងជើងឯកសារជាភាសាខ្មែរ	ចំណងជើងឯកសារជាភាសាអង់គ្លេស	ចំណងជើងឯកសារជាភាសាបារាំង	លេខឯកសារ D	លេខឯកសារ E3
កំណត់ហេតុនៃការស្តាប់ចម្លើយ សាក្សី [កោសលុប]	Written record of witness interview of [REDACTED]	Procès-verbal d’audition de témoin de [RÉDIGÉ]		E3/9483
កំណត់ហេតុនៃការស្តាប់ចម្លើយ សាក្សី [កោសលុប]	Written Record of Interview of witness [REDACTED]	Procès-verbal de l’audition de témoin [RÉDIGÉ]		E3/9504
កំណត់ហេតុនៃការស្តាប់ចម្លើយ សាក្សី [កោសលុប] ចុះថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤	Written Record of Interview of [REDACTED] Dated 22-07-2014	Procès-verbal d’audition de [RÉDIGÉ] Daté du 22-07-2014	D119/136	E3/9567
បទសម្ភាសន៍របស់ ប៉ាន ឈួង (មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា)	Statement of PAN Chhuong (DC-CAM)	Déclaration de PAN Chhuong (DC-CAM)		E3/9094