“អ.វ.ត.ក ត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីជំនុំជម្រះតែអតីតមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់និងអ្នកដែលទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុត ចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មធ្ងន់ធ្ងរដែលត្រូវបានប្រព្រឹត្តក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ចន្លោះពីថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ថ្ងៃទី ៦ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកដែលជាសាច់សារលោហិត ជាមិត្តភក្តិ ឬធ្លាប់បម្រើ ខ្មែរក្រហម ពុំត្រូវបាននាំយកមកជំនុំជម្រះឡើយ”។
នេះគឺជាសារដែលក្រុមមន្ត្រីនៃ អ.វ.ត.ក បានផ្សព្វផ្សាយជូនប្រជាពលរដ្ឋនៅស្រុកអន្លង់វែង នៅក្នុងវេទិកា សាធារណៈមួយដែលរៀបចំនៅព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១២ នៅអតីតផ្ទះតាម៉ុក នៅស្រុកអន្លង់វែង ខេត្តឧត្តរមានជ័យ។ សារនេះត្រូវបានលើកឡើងម្តងហើយម្តងទៀតដោយវាគ្មិនជាច្រើនរូប ដែលរួមមានទាំង លោកអភិបាលរងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និងមន្ត្រីតំណាងផ្នែកនានានៃ អ.វ.ត.ក។
ការរៀបចំវេទិកាសាធារណៈលើកនេះមានគោលបំណងផ្សព្វផ្សាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅស្រុកអន្លង់វែង អំពី ការងារនិងទិសដៅរបស់ អ.វ.ត.ក ក្នុងការស្វែងរកការពិតនិងយុត្តិធម៌ជូនប្រជាជនកម្ពុជា ចំពោះអំពើឧក្រិដ្ឋ ធ្ងន់ធ្ងរដែលកើតឡើងនៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ ចូលរួមជាវាគ្មិន មានតំណាងការិយាល័យសហ ព្រះរាជអាជ្ញា តំណាងអង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះ តំណាងអង្គភាពគាំពារការការពារក្តី និងមន្ត្រីផ្នែកកិច្ចការ សាធារណៈ។ ប្រជាពលរដ្ឋនៅស្រុកអន្លង់វែងប្រមាណ ២០០នាក់ បានចូលរួមក្នុងវេទិកាសាធារណៈ ក្នុងនោះរួមមានទាំង ព្រះសង្ឃ អតីតសមាជិកខ្មែរក្រហមមួយចំនួន នាយទាហាននិងពលទាហាននៃកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធកម្ពុជា និងប្រជាពលរដ្ឋក្នុងស្រុក។
អន្លង់វែងគឺតំបន់ចុងក្រោយរបស់ខ្មែរក្រហម មុនពេលដែលក្រុមនេះធ្វើសមាហរណកម្មជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅដើមឆ្នាំ១៩៩៩។ អតីតសមាជិកខ្មែរក្រហមដែលបន្តរស់នៅស្រុកអន្លង់វែងបានបង្ហាញការគាំទ្រ របស់ខ្លួនចំពោះកិច្ចការរបស់ អ.វ.ត.ក ក៏ប៉ុន្តែពួកគាត់នៅតែមានមន្ទិលសង្ស័យក្នុងចិត្តនៅឡើយ ខណៈដែល ព័ត៌មានក្រៅផ្លូវការមួយចំនួនអំពីការកាត់ក្តីអតីតខ្មែរក្រហមមួយចំនួនបន្ថែមទៀត បានបង្កជាកង្វល់ដល់អតីតសមាជិកខ្មែរក្រហមមួយចំនួន។
អ្នកចូលរួមម្នាក់បានសួរទៅកាន់វាគ្មិននៅក្នុងវេទិកាសាធារណៈថា “តើយើងគួរតែមានសំណុំ រឿង ០០៣ និង ០០៤ ទៀតដែរឬទេ?”។ អ្នកចូលរួមម្នាក់ទៀតបានសួរថា “ជនជាប់ចោទម្នាក់ៗសុទ្ធតែមានវ័យចាស់ណាស់ទៅហើយ បើដូច្នេះ តើអ្នកទាំងនោះនឹងទទួលទោសដូចម្តេចទៅ?”។ សំណួរមួយទៀតគឺថា “ហេតុអ្វីបានជា មិនបង្កើតតុលាការខ្មែរក្រហមតាំងពីឆ្នាំ១៩៧៩?”។
ដោយឡែក លោក សាន់ រឿង អាយុ៦០ឆ្នាំ ដែលពិការជើងឆ្វេងដោយសារតែការបម្រើខ្មែរក្រហម បានក្រោកឈរឡើង ហើយថ្លែងនៅចំពោះមុខអ្នកចូលរួមទាំងអស់ថា៖ “ខ្ញុំគាំទ្រការបង្កើតតុលាការនេះដើម្បីកាត់សេចក្តី មេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់និងអ្នកទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុត ហើយខ្ញុំសូមឲ្យតុលាការកាត់សេចក្តីឲ្យបានឆាប់ៗ”។
លោក សាន់ រឿង បានបម្រើខ្មែរក្រហមអស់រយៈពេល៤០ឆ្នាំ។ លោកចូលរួមក្នុងជួរកងទ័ពខ្មែរក្រហមនៅឆ្នាំ ១៩៧២ ពោលគឺតាំងពីគាត់មានអាយុ១៧ឆ្នាំ ដោយជឿជាក់ថា ការធ្វើបដិវត្តន៍គឺដើម្បីសេរីភាពក្នុងសង្គម ដើម្បី សមភាពនៃវណ្ណៈ។ ក៏ប៉ុន្តែគាត់ពុំបានទទួលអ្វីមកវិញក្រៅពីការលំបាកវេទនានិងពិការភាពតែប៉ុណ្ណោះ។ លោក បញ្ជាក់ថា “ខ្ញុំចំណាយពេលវេលាបម្រើខ្មែរក្រហមអស់រយៈពេល៤០ឆ្នាំ តស៊ូវណ្ណៈ ទីបំផុតអ្វីដែលខ្ញុំទទួលបាន គឺមានតែជើងដែលពិការ។ ខ្ញុំឆ្លងកាត់របបខ្មែរក្រហម ចឹងខ្ញុំដឹងខ្ញុំយល់ហើយថារបបនោះវាវេទនាជូរចត់ ណាស់។ ចឹងខ្ញុំចង់ឲ្យកាត់សេចក្តីហ្នឹងឲ្យយុត្តិធម៌ ដើម្បីឲ្យកូនចៅជំនាន់ក្រោយវាដឹង កុំឲ្យវារៀនសូត្រតាម។ ជំនាន់យើងនេះវាហួសអស់ហើយ ប៉ុន្តែក្មេងជំនាន់ក្រោយវានៅ ចឹងកុំឲ្យវាធ្វើចឹងទៀត”។
នេះជាលើកទីមួយដែល អ.វ.ត.ក រៀបចំវេទិកាសាធារណៈនៅស្រុកអន្លង់វែង ដែលជាទីតាំងចុងក្រោយបំផុត របស់ខ្មែរក្រហម មុនពេលដែលក្រុមនេះត្រូវរលំរលាយ និងធ្វើសមាហរណកម្មជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ប្រជាជនមួយចំនួនដែលរស់នៅទីនេះបច្ចុប្បន្នគឺជាអតីតទាហានខ្មែរក្រហម ឬអ្នកគាំទ្រខ្មែរក្រហមរហូតដល់ ថ្ងៃដែលអន្លង់វែងត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធកម្ពុជា។ វាជារឿងសំខាន់សម្រាប់អតីតទាហានខ្មែរក្រហមនៅតំបន់អន្លង់វែងនិងតំបន់ដទៃទៀតនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងការយល់ច្បាស់ថា អ.វ.ត.ក នាំយកមកជំនុំជម្រះក្តីតែមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ និងអ្នកទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុត ចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មដែលត្រូវបានប្រព្រឹត្តក្នុងអំឡុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យតែប៉ុណ្ណោះ ហើយមិនជំនុំជម្រះ សាច់សារលោហិត ឬអ្នកដែលធ្លាប់ពាក់ព័ន្ធនឹង អតីតមេដឹកនាំទាំងនោះឡើយ។
លោក ខាំ រិទ្ធី អាយុ ៤៧ឆ្នាំ ដែលជាកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនៅអង្គភាពសឹករងអន្លង់វែង បានថ្លែងថា “ខ្ញុំយល់ថាជារឿងល្អណាស់ដែលខាងតុលាការខ្មែរក្រហមមកបើកវេទិកាសាធារណៈនៅអន្លង់វែងនេះ ព្រោះតំបន់នេះមានអតីតខ្មែរក្រហមរស់នៅច្រើន។ ពួកគាត់នឹងបានយល់ច្បាស់ អំពីបញ្ហានេះ។ ខាងតុលាការខ្មែរក្រហមគួរតែរៀបចំវេទិកាបែបនេះឲ្យបានច្រើនទៀត ព្រោះថាវេទិកាម្តងហ្នឹង មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ទេ។ ខ្ញុំចង់ដឹងរឿងសាលាក្តីហ្នឹងបន្ថែមទៀត ហើយខ្ញុំក៏ចង់ឲ្យក្មេងៗជំនាន់ក្រោយវាបានដឹងអំពីរបបខ្មែរក្រហម ដែរ”។
ផ្នែកកិច្ចការសាធារណៈធ្លាប់បានរៀបចំវេទិកាសាធារណៈស្រដៀងគ្នានេះនៅខេត្តប៉ៃលិន និងនៅស្រុកសំឡូត ខេត្តបាត់ដំបង ជាទីកន្លែងដែលមានអតីតខ្មែរក្រហមរស់នៅច្រើន ក្រៅពីនេះក៏បានផ្តល់ឧិកាសដល់ប្រជាពលរដ្ឋ នៅស្រុកទាំងនោះ ក៏ដូចជាប្រជាពលរដ្ឋនៅទូទាំងប្រទេស មកចូលរួមកម្មវិធីទស្សនកិច្ចសិក្សា និងតាមដាន ដំណើរការសវនាការដោយផ្ទាល់នៅ អ.វ.ត.ក ជាផ្នែកនៃគម្រោងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានរបស់ខ្លួន។ រហូតមកដល់ ពេលនេះ ប្រជាពលរដ្ឋជិត ១៥ម៉ឺននាក់ មកពីទូទាំងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានមកធ្វើទស្សនកិច្ច ឬតាមដាន សវនាការដោយផ្ទាល់នៅ អ.វ.ត.ក៕