ការិយាល័យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត

សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតរួមមាន៖

សំណុំរឿង

បច្ចុប្បន្នមានសំណុំរឿងចំនួនពីរដែលកំពុងស្ថិតក្រោមការស៊ើបអង្កេត ដែលគេហៅជាទូទៅថាជា សំណុំរឿង ០០៣  សំណុំរឿង ០០៤  សំណុំរឿង ០០៤/០១ និង សំណុំរឿង ០០៤/០២ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ និងបទប្រល័យពូជសាសន៍ រួមទាំងបទឧក្រិដ្ឋនានាតាមច្បាប់កម្ពុជាផង។

នីតិវិធី

ទូទៅ

មានភាពខុសគ្នាយ៉ាងខ្លាំងរវាងនីតិវិធីនៅចំពោះមុខ អ.វ.ត.ក ជាពិសេសនៅក្នុងដំណាក់កាលស៊ើបអង្កេត និងនីតិវិធីនៅចំពោះមុខតុលាការអន្តរជាតិផ្សេងទៀត ដែលហាក់ដូចជាផ្អែកលើបទពិសោធន៍ពីប្រព័ន្ធខំមិនឡ។ នៅ អ.វ.ត.ក អនុវត្តតាមវិធីសាស្រ្តនៃច្បាប់កម្ពុជាដែលប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបារាំងដែលមានចៅក្រមស៊ើបអង្កេត (juge d’instruction) ការស៊ើបអង្កេតមុនពេលជំនុំជម្រះមិនត្រូវបានអនុវត្តដោយសហព្រះរាជអាជ្ញា និងមេធាវីការពារក្តីទេ តែត្រូវអនុវត្តដោយសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតពីររូប៖

សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតទាំងពីររូបទទួលខុសត្រូវក្នុងការប្រមូលភ័ស្តុតាង ដើម្បីសម្រេច៖

  • ថាតើ អង្គហេតុដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ដោយសហព្រះរាជអាជ្ញានៅក្នុងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរ និងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរបន្ថែមបង្កើតជាបទឧក្រិដ្ឋដែលស្ថិតក្នុងយុត្តាធិការរបស់ អ.វ.ត.ក ឬទេ។
  • ថាតើ បុគ្គលដែលត្រូវបានស៊ើបអង្កេត ជាមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ ឬជាបុគ្គលម្នាក់ក្នុងចំណោមបុគ្គលដែលទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុត ចំពោះបទឧក្រិដ្ឋដែលត្រូវបាន    ប្រព្រឹត្តក្នុងអំឡុងរបបខ្មែរក្រហម (ហៅថា យុត្តាធិការបុគ្គល) ឬទេ។ និង
  • ថាតើ បុគ្គលដែលស្ថិតក្រោមការស៊ើបអង្កេត នឹងត្រូវចោទប្រកាន់ និងបញ្ជូនទៅជំនុំជម្រះ ឬទេ ឬថាតើ សំណុំរឿងប្រឆាំងនឹងពួកគេគួរត្រូវបានលើកលែងការចោទប្រកាន់ ឬទេ។

សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតត្រូវ៖

  • ស៊ើបអង្កេតដោយមិនលម្អៀង និងស្វែងរកភ័ស្តុតាង ទោះជាភ័ស្តុតាងដាក់បន្ទុក ឬដោះបន្ទុកក៏ដោយ។
  • បំពេញកិច្ចដោយឯករាជ្យ និងមិនទទួលយក ឬស្នើសុំការណែនាំណាមួយពីរដ្ឋាភិបាល ឬពីប្រភពណាផ្សេងទេ។
  • រក្សាតុល្យភាពរវាងសិទ្ធិរបស់ភាគីផ្សេងៗ ដោយត្រូវ ការពារសិទ្ធិរបស់មេធាវីការពារក្តី និងគោរពផលប្រយោជន៍របស់ជនរងគ្រោះ រួមទាំងសិទ្ធិ និងផលប្រយោជន៍របស់សហព្រះរាជអាជ្ញា។
  • ធ្វើការស៊ើបអង្កេតដោយសម្ងាត់ ដើម្បីការពារសិទ្ធិ និងផលប្រយោជន៍របស់ភាគី ជាពិសេសគឺ សច្ចាធារណ៍និរទោស ដើម្បីអនុញ្ញាតឲ្យមានវិធានការការពារដែលអាចមានចំពោះអត្តសញ្ញាណរបស់សាក្សី និងជនរងគ្រោះ និងដំណើរការស៊ើបអង្កេតឲ្យមានប្រសិទ្ធផល និងប្រសិទ្ធភាព។

បុគ្គលដែលចូលរួមក្នុងការស៊ើបអង្កេតមានកាតព្វកិច្ចរក្សាការសម្ងាត់ ហើយឯកសារ និងសម្ភារៈទាំងអស់ដែលបានបញ្ចូលក្នុងសំណុំរឿង គឺជាការសម្ងាត់ ទោះបីឯកសារក្នុងសំណុំរឿងនោះអាចជាកំណត់ហេតុសាធារណៈក៏ដោយ។

យូរៗម្តង សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអាចផ្តល់ជូនសាធារណជននូវព័ត៌មានក្នុងកម្រិតអប្បបរមា ដោយព័ត៌មានទាំងនោះពុំត្រូវប៉ះពាល់ដល់ភាពសម្ងាត់នៃការស៊ើបអង្កេតឡើយ។

ការស៊ើបអង្កេត

ការស៊ើបអង្កេតនៅចំពោះមុខ អ.វ.ត.ក រួមមានពីរដំណាក់កាល៖

ការស៊ើបអង្កេតបឋមដោយសហព្រះរាជអាជ្ញា

តាមការផ្តួចផ្តើមដោយខ្លួនឯង ឬដោយមានសំណើពីភាគីណាមួយ សហព្រះរាជអាជ្ញានឹងធ្វើការស៊ើបអង្កេតបឋម ដើម្បីសម្រេចថាតើមានភ័ស្តុតាងដែលបង្ហាញថា បទឧក្រិដ្ឋនៅក្នុងយុត្តាធិការរបស់ អ.វ.ត.ក អាចត្រូវបានប្រព្រឹត្ត ឬយ៉ាងណា និងដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណអ្នកដែលអាចជាជនសង្ស័យ និងសាក្សី។ ប្រសិនបើសហព្រះរាជអាជ្ញាមានសំអាងហេតុដែលអាចជឿបានថា បទឧក្រិដ្ឋដែលស្ថិតក្នុងយុត្តាធិការរបស់ អ.វ.ត.ក ត្រូវបានប្រព្រឹត្តនោះ សហព្រះរាជអាជ្ញានឹងបញ្ជូនដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរ ទៅសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ដោយរៀបរាប់នូវអង្គហេតុ បទល្មើសដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ ច្បាប់ជាធរមាន និង ឈ្មោះបុគ្គលដែលត្រូវបានស៊ើបអង្កេត ប្រសិនបើដឹងពីបុគ្គលនោះរួចហើយ។ សហព្រះរាជអាជ្ញាក៏ដាក់ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរបន្ថែម ដែរ ប្រសិនបើមានលេចឡើងនូវអង្គហេតុថ្មីដែលតម្រូវឲ្យកែសម្រួល ឬបន្ថែមទៅលើការចោទប្រកាន់ពីមុនៗ។

ការស៊ើបអង្កេតដោយសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត

សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ស៊ើបអង្កេតទៅលើអង្គហេតុនានាដែលមានរៀបរាប់នៅក្នុងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរ និងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរបន្ថែម។ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតមិនត្រូវស៊ើបអង្កេតទៅលើអង្គហេតុថ្មីទេ លើកលែងតែក្នុងករណីពួកគាត់បានទទួលដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរបន្ថែមទាក់ទិននឹងបញ្ហានោះពីសហព្រះរាជអាជ្ញាជាមុនសិន។ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតមានសិទ្ធិអំណាចក្នុងការចោទប្រកាន់បុគ្គលណាម្នាក់បាន ប្រសិនបើមានភ័ស្តុតាងច្បាស់លាស់ និងស្របគ្នា ដែលបង្ហាញថា បុគ្គលនោះអាចទទួលខុសត្រូវផ្នែកព្រហ្មទណ្ឌចំពោះការប្រព្រឹត្តិបទឧក្រិដ្ឋដែលបានលើកឡើងនៅក្នុងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរ ឬដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរបន្ថែម។

ក្នុងអំឡុងពេលស៊ើបអង្កេត សហព្រះរាជអាជ្ញា ជនត្រូវចោទ និងដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី អាចស្នើសុំឲ្យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតពិចារណាក្នុងការចេញដីកាបង្គាប់ជាក់លាក់ ឬបើកកិច្ចស៊ើបសួរដែលសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតយល់ថាជាការចាំបាច់សម្រាប់ដំណើរការស៊ើបអង្កេត។

ការបញ្ចប់ការស៊ើបអង្កេត និងដីកាដំណោះស្រាយ

នៅពេលសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតយល់ឃើញថា ការស៊ើបអង្កេតត្រូវបានបញ្ចប់ ពួកគេជូនដំណឹងទៅភាគី ហើយភាគីមានរយៈពេលដប់ប្រាំថ្ងៃក្នុងការដាក់សំណើសុំឲ្យបំពេញកិច្ចស៊ើបសួរបន្ថែម។ នៅពេលរយៈពេលនេះកន្លងផុត ត្រូវបានបោះបង់ ឬសំណើសុំឲ្យបំពេញកិច្ចស៊ើបសួរត្រូវបានបំពេញ ឬបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ប្រឆាំងនឹងការបដិសេធសំណើសុំបំពេញកិច្ចស៊ើបសួរត្រូវបានជំនុំជម្រះដោយអង្គបុរេជំនុំជម្រះរួចហើយ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតត្រូវបញ្ជូនសំណុំរឿងទៅសហព្រះរាជអាជ្ញា ហើយសហព្រះរាជអាជ្ញាត្រូវចេញដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពរជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ។

នៅក្នុងដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពររបស់ខ្លួន សហព្រះរាជអាជ្ញាអាចស្នើសុំឲ្យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតចេញដីកាចោទប្រកាន់បញ្ជូនជនត្រូវចោទទៅជំនុំជម្រះ ឬលើកលែងការចោទប្រកាន់។

សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតពុំមានកាតព្វកិច្ចអនុវត្តតាមដីកាសន្និដ្ឋានរបស់សហព្រះរាជអាជ្ញាទេ។ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតនឹងបញ្ចប់ការស៊ើបអង្កេត ដោយចេញដីកាដំណោះស្រាយ ជាទម្រង់នៃដីកាបញ្ជូនរឿងទៅជំនុំជម្រះ ឬដីកាលើកលែងការចោទប្រកាន់។ សហព្រះរាជអាជ្ញា ជនជាប់ចោទ និងដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី ត្រូវទទួលបានការជូនដំណឹងពីដីកាដំណោះស្រាយ។

មានតែសហព្រះរាជអាជ្ញាទេដែលអាចប្តឹងឧទ្ធរណ៍ប្រឆាំងនឹងដីកាបញ្ជូនរឿងទៅជំនុំជម្រះបាន ចំណែកជនជាប់ចោទអាចប្តឹងឧទ្ធរណ៍បាន តែទៅលើបញ្ហាដោយឡែកស្តីពីយុត្តាធិការបុគ្គលប៉ុណ្ណោះ។ សហព្រះរាជអាជ្ញា និង ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី អាចប្តឹងឧទ្ធរណ៍ប្រឆាំងនឹងដីកាលើកលែងការចោទប្រកាន់បាន តែទោះជាយ៉ាងណាក្តី ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីអាចប្តឹងឧទ្ធរណ៍បានតែក្នុងករណីដែលសហព្រះរាជអាជ្ញាបានប្តឹងឧទ្ធរណ៍រួច ហើយប៉ុណ្ណោះ។

ប្រសិនបើពុំមានបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ប្រឆាំងនឹងដីកាដំណោះស្រាយទេ ក្រឡាបញ្ជីរបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតត្រូវបញ្ជូនសំណុំរឿងទៅក្រឡាបញ្ជីនៃអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង ដើម្បីឲ្យអាចកំណត់កាលបរិច្ឆេទសម្រាប់ជំនុំជម្រះ ឬបញ្ជូនទៅការិយាល័យរដ្ឋបាលដើម្បីបញ្ចូលក្នុងបណ្ណសារ ក្នុងករណីចេញដីកាលើកលែងការចោទប្រកាន់។

ចាប់ពីដំណាក់កាលនេះតទៅ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអស់សិទ្ធិអំណាចលើរឿងក្តីទៀតហើយ (functus officio) មានន័យថា ពួកគាត់ពុំមានតួនាទីអ្វីបន្ថែមនៅក្នុងសំណុំរឿងទៀតទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី នៅពេលមានលេចឡើងនូវភ័ស្តុតាងថ្មី បន្ទាប់ពីដីកាលើកលែងការចោទប្រកាន់ចូលជាធរមាន សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអាចបើកការស៊ើបអង្កេតជាថ្មីបាន តាមការផ្តួចផ្តើមពីសហព្រះរាជអាជ្ញា។

 

ព័ត៏មានទាក់ទង

រូបភាព​ទាក់ទង

ឯកសារទាក់ទង