សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន របស់សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ និងអន្ដរជាតិទាក់ទងនឹងជនត្រូវចោទ មាស មុត ក្នុងសំណុំរឿង ០០៣

                                                         សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន
                                     ពីសហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិ ស្តីពីសំណុំរឿង ០០៣

សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិ Brenda J. Hollis ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាសាធារណៈ​នេះ ផ្អែកតាម​វិធាន៥៤ នៃវិធានផ្ទៃក្នុង អ.វ.ត.ក​ ដើម្បីជូនដំណឹងដល់សាធារណជន​អំពីសេចក្តីសម្រេច​របស់​​អង្គបុរេ​ជំនុំ​ជម្រះ​ ចុះថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ អំពីបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍នានាក្នុងរឿងក្តី​ប្រឆាំងនឹង​ មាស មុត (សំណុំរឿង ០០៣)។

ផ្ទុយទៅនឹងសេចក្តីរាយការណ៍សារព័ត៌មានមួយចំនួន សេចក្តីពិចារណាលើបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ប្រឆាំងនឹងដីកា​ដំណោះស្រាយ​ របស់អង្គបុរេជំនុំជម្រះ (“សេចក្តីពិចារណា”) មិនបានទម្លាក់ការចោទប្រកាន់ប្រឆាំងនឹង​ មាស មុត នោះឡើយ។ ហើយអង្គបុរេជំនុំជម្រះក៏មិនបានសម្រេចឱ្យបញ្ឈប់រឿងក្តីនេះ មិនឲ្យបន្តទៅ​ជំនុំជម្រះ​​នោះដែរ។​

សេចក្តីពិចារណានេះសម្រេចលើបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍របស់ភាគីក្នុងសំណុំរឿង០០៣ជំទាស់ទៅនឹងដីកាដំណោះ​ស្រាយពីរខ្វែងគ្នារបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតទាំងពីរ ដែលបានចេញនៅថ្ងៃទី ២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨។ ដីកាដំណោះស្រាយទាំងពីរនេះមានសេចក្តីសន្និដ្ឋានគតិយុត្តិផ្សេងគ្នា ផ្អែកលើការស៊ើបអង្កេតរបស់សហចៅ​ក្រមស៊ើបអង្កេតក្នុងឧក្រិដ្ឋកម្មនានា ដែលបានចោទប្រកាន់ប្រឆាំងនឹង មាស មុត។ សហចៅក្រមស៊ើប​អង្កេតម្នាក់បានចោទប្រកាន់ មាស មុត ចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិនៃអំពើ​ប្រល័យពូជសាសន៍ ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ប្រឆាំង​មនុស្សជាតិ និងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ក៏ដូច ជាការរំលោភបំពានលើ​ក្រម​ព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជា និង​ហេតុដូច្នេះបានសម្រេចបញ្ជូនខ្លួន មាស មុត ទៅជំនុំជម្រះ (“ដីកាបញ្ជូនខ្លួនទៅជំនុំជម្រះ”)។ សហចៅក្រម​ស៊ើបអង្កេតម្នាក់ទៀត បានទម្លាក់ការចោទប្រកាន់ក្នុងរឿងក្តីនេះ ដោយហេតុថាគាត់មិនចាត់ទុកថា មាស មុត ស្ថិតនៅក្នុងយុត្តាធិការបុគ្គលរបស់ អ.វ.ត.ក នោះទេ (“ដីកាលើកលែងចោទប្រកាន់”)។

អង្គបុរេ​ជំនុំជម្រះបានប្រើពាក្យ “សេចក្តីពិចារណា” មិនមែន “សេចក្តីសម្រេច” នោះទេ ដោយហេតុថា តាមច្បាប់គ្រប់គ្រង អ.វ.ត.ក “សេចក្តីសម្រេច” តម្រូវឲ្យមានការឯកភាពពីចៅក្រម​យ៉ាង ហោចណាស់​បួនរូប ក្នុងចំណោមចៅក្រមទាំងប្រាំរូបនៃអង្គបុរេជំនុំជម្រះ។ លក្ខខណ្ឌតម្រូវនេះត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា “សំឡេង​ភាគច្រើនលើសលុប”។

ចៅក្រមទាំងប្រាំរូបនៃអង្គបុរេជំនុំជម្រះពិតជាបានយល់ព្រមជាឯកច្ឆ័ន្ទថា (i) បណ្តឹងឧទ្ធរណ៍របស់ មាស មុត មិនអាចទទួលយកបាន (ii) បណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ដាច់ដោយឡែកពីគ្នារបស់សហព្រះរាជអាជ្ញាទាំងពីរអាច​ទទួលយកបាន (iii) ការព្រមព្រៀងគ្នារបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតទាំងពីរក្នុងការចេញដីកាដំណោះ​ស្រាយពីរផ្ទុយគ្នា គឺជាការខុសច្បាប់ អនុលោមតាមក្របខ័ណ្ឌគតិយុត្តិរបស់ អ.វ.ត.ក (iv) មិនមាន​សំឡេង​ភាគច្រើនលើសលុប ដើម្បីចេញសេចក្តីសម្រេចមួយដោយផ្អែកលើសំអាងហេតុរួម អំពីថាតើត្រូវ​តម្កល់ ឬត្រូវច្រានចោល ដីកាដំណោះស្រាយណាមួយ ឬដីកាដំណោះ
ស្រាយទាំងពីរនោះឡើយ។ ហេតុដូច្នេះ ចៅក្រមបីរូបបានសម្រេចថា​ ទាំងដីកាបញ្ជូនរឿងទៅជំនុំជម្រះនិងទាំងដីកាលើកលែង​ចោទប្រកាន់​មានសុពលភាពដូចគ្នា ហើយចៅក្រមពីររូបទៀតសម្រេចថា ដីកាបញ្ជូនរឿងទៅជំនុំជម្រះ​មានសុពលភាព ហើយដីកាលើកលែងចោទប្រកាន់ទុកជាមោឃៈ និងគ្មានសុពលភាព។

ដោយហេតុថាចៅក្រមទាំងប្រាំរូបបានឯកភាពជាឯកច្ឆ័ន្ទថា ដីកាបញ្ជូនរឿងទៅជំនុំជម្រះមានសុពលភាព ដូច្នេះ​បំពេញតាមលក្ខខណ្ឌតម្រូវសំឡេងភាគច្រើនលើសលុប ហើយចៅក្រមពីររូបនៃអង្គបុរេជំនុំជម្រះបាន​សម្រេចបន្ថែមទៀតថា អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងត្រូវទទួលយកដីកាបញ្ជូនរឿងទៅជំនុំជម្រះមកពិនិត្យនោះ សំណុំរឿង ០០៣ ត្រូវតែបន្តទៅជំនុំជម្រះ។ ដើម្បីអនុវត្តសេចក្តីសម្រេចតាមព្រឹត្តន័យជាឯកច្ឆ័ន្ទរបស់ អង្គបុរេជំនុំជម្រះ ដែលថា ដីកាបញ្ជូនរឿងទៅជំនុំជម្រះមានសុពលភាព សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិនឹង​ស្នើសុំឲ្យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ដែលទទួលបានការជូន ដំណឹងអំពី សេចក្តីពិចារណានេះ បំពេញកិច្ច​អនុលោមតាមវិធានផ្ទៃក្នុង និងបញ្ជូនសំណុំរឿងនេះទៅអង្គជំនុំជម្រះ សាលាដំបូង ដើម្បីចាប់ផ្តើមការជំនុំ​ជម្រះ មាស មុត ដោយកត់សម្គាល់ផងដែរថា វិធានផ្ទៃក្នុង អនុញ្ញាតឱ្យ​ចៅក្រមម្នាក់បំពេញកិច្ច​ស្រប​ច្បាប់​តែម្នាក់ឯង​​​​ដើម្បីបញ្ជូន​​សំណុំរឿងនេះ និងប្តឹងទៅអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងឲ្យ​ទទួលយករឿងក្តី​នេះ​មកពិនិត្យ៕

 

                                                            សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន
                                             របស់សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិទាក់ទងនឹង
                                       ជនត្រូវចោទ មាស​ មុត ក្នុងសំណុំរឿងលេខ០០

យោងតាមវិធាន ៥៤ នៃវិធានផ្ទៃក្នុងរបស់អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា (...) សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ សូមធ្វើ​សេចក្តីប្រកាស័ត៌មានជាសាធារណៈ ទាក់ទងទៅនឹងជនត្រូវចោទ មាស មុត ក្នុងសំណុំរឿងលេខ០០៣​ ដូច​ខាង​​ក្រោម៖

កាលពីថ្ងៃទី០៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ អង្គបុរេជំនុំជម្រះ បានចេញសេចក្តីពិចារណាលើបណ្តឹង ឧទ្ធរណ៍​ប្រឆាំង​ដីកាដំណោះស្រាយរបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ក្នុងសំណុំរឿងលេខ ០០៣។ ​នៅក្នុងសេចក្តីសម្រេចខាងលើនេះ អង្គបុរេជំនុំជម្រះបានសម្រេចជាឯកច្ឆ័ន្ទ៖ (ដកស្រង់ផ្នែកពាក់ព័ន្ធ)

        ប្រកាស ថាការចេញដីកាដំណោះស្រាយពីរ ដែលផ្ទុយគ្នារបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត គឺជា ការខុសច្បាប់ ដោយរំលោភទៅលើក្របខ័ណ្ឌគតិយុត្តិរបស់ អ.វ.ត.ក

          អនុលោមតាមវិធាន ៧៧ (១៣) នៃវិធានផ្ទៃក្នុង សេចក្តីសម្រេចនេះបិទផ្លូវតវ៉ា។

លើសពីនេះ ចៅក្រមជាតិនៃអង្គបុរេជំនុំជម្រះ ដែលមានចំនួន ៣រូប ក្នុងចំណោមចៅក្រមអង្គបុរេជំនុំជម្រះ​ទាំងអស់ចំនួន ៥រូប បានសម្រេចបញ្ជូនសំណុំរឿងលេខ ០០៣ ដែលមាន មាស មុត ជាជនត្រូវចោទ ទៅតម្កល់ទុកនៅបណ្ណ សារនៃ អ.វ.ត.ក។ ចំណែកឯចៅក្រមអន្តរជាតិនៃអង្គបុរេជំនុំជម្រះ ដែលមានចំនួន ២ រូប ក្នុងចំណោមចៅក្រមអង្គបុរេជំនុំជម្រះទាំងអស់ចំនួន ៥ រូប បានយល់ឃើញថា ដីកាលើកលែងចោទ​ប្រកាន់​ត្រូវទុកជាមោឃៈ និងតម្កល់ដីកាបញ្ជូនរឿងទៅជំនុំជម្រះនៃសំណុំរឿងលេខ ០០៣។

សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិសង្កេតឃើញថា ដីកាដំណោះស្រាយ (ដីកាបញ្ជូនរឿងទៅជំនុំជម្រះ) របស់​សហ​ចៅក្រម​ស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ គឺខុសច្បាប់ ស្របតាមអំណាចសាលដីការបស់អង្គបុរេជំនុំជម្រះ  ដែល​​បាន​ប្រកាសថា​ “ការចេញដីកាដំណោះស្រាយពីរ ដែលផ្ទុយគ្នារបស់សហចៅក្រមស៊ើប​អង្កេត គឺជាការ​ខុស​ច្បាប់ ដោយរំលោភទៅលើក្របខ័ណ្ឌគតិយុត្តិរបស់ អ.វ.ត.ក”។

 សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ កត់សម្គាល់ឃើញថា នៅក្នុងសេចក្តីសម្រេចដោយសម្លេងឯកច្ឆ័ន្ទខាងលើ​របស់ខ្លួន ពាក់ព័ន្ធនឹងជនត្រូវចោទ មាស​ មុត អង្គបុរេជំនុំជម្រះបានបង្គាប់ឲ្យក្រឡាបញ្ជីនៃអង្គបុរេជំនុំជម្រះ ត្រូវជូន​ដំណឹងអំពីសេចក្តីសម្រេចនេះដល់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត សហព្រះរាជអាជ្ញា និងភាគីនានា អនុលោម​តាម​វិធាន ៧៧ (១៤) នៃវិធានផ្ទៃក្នុង។

ទោះបីជាយ៉ាងណាក៍ដោយ ចៅក្រមអន្តរជាតិនៃអង្គបុរេជំនុំជម្រះ បានយល់ឃើញថា អង្គជំនុំជម្រះសាលា​ដំបូង ត្រូវទទួលយកសំណុំរឿងលេខ០០៣ មកពិនិត្យដោយផ្អែកលើដីកាបញ្ជូនរឿងទៅជំនុំជម្រះ អនុលោម​តាម​វិធាន ៧៧ (១៣) នៃវិធានផ្ទៃក្នុង។ ចំណែកឯចៅក្រមជាតិទាំងបីរូបនៃអង្គបុរេជំនុំជម្រះ បានសម្រេច​បញ្ជូនសំណុំរឿងលេខ ០០៣ ដែលមាន មាស មុត ជា​ជន​ត្រូវចោទ ទៅតម្កល់ទុកនៅបណ្ណសារនៃ អ.វ.ត.ក។

សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ សូមធ្វើការកត់សម្គាល់ផងដែរទាក់ទងនឹងសំណុំរឿងលេខ ០០៤/២ ដែលមាន​លក្ខណៈ​ប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះ ដោយយោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ចៅក្រមអង្គជំនុំជម្រះសាលា​ដំបូង ស្តីពីសំណុំរឿង ០០៤/២ ពាក់ព័ន្ធនឹង អោ អាន ចុះថ្ងៃទី០៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០ គឺ ចៅក្រមជាតិនៃ​អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូង បានគូសបញ្ជាក់ថា នឹងពុំមានការជំនុំជម្រះក្តីលើសំណុំរឿង ០០៤/២ ពាក់ព័ន្ធ អោ អាន នៅពេលនេះ ឬនៅពេលអនាគតឡើយ៕

Most read