កាលពីម្សិលមិញ សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្ដរជាតិស្ដីទី បានដាក់ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទី២ និងដីកាសន្និដ្ឋាន បញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទី៣ ជូនទៅសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ជាប្រយោជន៍ដើម្បីឱ្យកិច្ចស៊ើបសួរទៅលើអំពើឧក្រិដ្ឋនានា ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់នៅក្នុងនោះអាចនឹងបើកដំណើរការទៅបាន ។ ការដាក់ជូននេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយស្របទៅ តាមសាលដីការបស់អង្គបុរេជំនុំជម្រះ នៅក្នុងការពិចារណារបស់ខ្លួនពាក់ព័ន្ធនឹងការខ្វែងយោបល់គ្នារវាង សហព្រះរាជ អាជ្ញា ដោយអនុលោមតាមវិធាន ៧១ នៃវិធានផ្ទៃក្នុង (ការខ្វែងយោបល់គ្នាលេខ ០០១/១៨-១១-២០០៨-អ.វ.ត.ក/ អ.ប.ជ) ដែលសហព្រះរាជអាជ្ញា បានទទួលនៅថ្ងៃទី០២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៩ ។
តាមច្បាប់ ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរ គឺជាឯកសារសម្ងាត់ ។ យ៉ាងនេះក៏ដោយ ការទទួលស្គាល់អំពី សារៈសំខាន់នៃកិច្ចការរបស់អង្គជំនុំជម្រះនេះ និងការចាំបាច់សម្រាប់សាធារណជនដែលត្រូវទទួលបាននូវព័ត៌មានស្ដីពី ការជឿនលឿននៃដំណើរការនីតិវិធី វិធានផ្ទៃក្នុងបានអនុញ្ញាតឱ្យសហព្រះរាជអាជ្ញា ផ្ដល់ជូនដល់សាធារណជននូវ ព័ត៌មានសង្ខេបដែលមាននៅក្នុងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទាំងនេះ ដោយគិតពិចារណាអំពីបូរណភាពនៃ ការស៊ើបសួរ, អត្ដសញ្ញាណនៃជនរងគ្រោះ និងសាក្សី ហើយនិងអំពីសច្ចធារណ៍នៃនិរទោសរបស់ជនសង្ស័យ ។
ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទី២ និងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទី៣ មានឧក្រិដ្ឋកម្មនានាត្រូវបានប្រព្រឹត្ដ ឡើងដែលជាផ្នែកមួយនៃផែនការឧក្រិដ្ឋកម្មរួម ដោយបង្កើតបានជាការបដិសេធន៍មួយដែលមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ និង ដោយខុសច្បាប់ទៅលើសិទ្ធិរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា និងកំណត់បាននូវជនសង្ស័យសរុបចំនួនប្រាំ (៥) រូប ។
ដោយមានមូលដ្ឋាននៅលើការស៊ើបអង្កេតបឋមមួយ ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរថ្មីទី២ បានស្នើសុំឱ្យបំពេញ កិច្ចស៊ើបសួរទៅលើស្ថានភាពនៃអង្គហេតុផ្សេងៗគ្នាចំនួនប្រាំបី(០៨) ស្ដីពីការធ្វើមនុស្សឃាត, ការធ្វើទារុណកម្ម, ការឃុំ ខ្លួនដោយខុសច្បាប់, ការធ្វើពលកម្មដោយបង្ខំ និង ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ។ ការចោទប្រកាន់នានាទៅតាមអង្គហេតុ ដែលមាននៅក្នុងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរនេះ បើសក្ខីកម្មត្រូវបានបង្ហាញ នឹងបង្កើតបានជា ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំង មនុស្សជាតិ, អំពើបំពារបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើអនុសញ្ញាទីក្រុងហ្សឺណែវ និងការរំលោភទៅលើក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ កម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៥៦ ។ ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទី៣ បានស្នើសុំឱ្យបំពេញកិច្ចស៊ើបសួរទៅលើស្ថានភាពនៃ អង្គហេតុផ្សេងៗគ្នាចំនួនសាមសិបពីរ (៣២) ស្ដីពីការធ្វើមនុស្សឃាត, ការធ្វើទារុណកម្ម, ការឃុំខ្លួនដោយខុសច្បាប់, ការធ្វើពលកម្មដោយបង្ខំ និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ។ ការចោទប្រកាន់នានាទៅតាមអង្គហេតុ ដែលមាននៅក្នុងដីកា សន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទី៣ បើសក្ខីកម្មត្រូវបានបង្ហាញ នឹងបង្កើតបានជាឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ និង ការរំលោភទៅលើក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៥៦ និង អំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ។
នៅ អ.វ.ត.ក នេះ សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្ដរជាតិស្ដីទី ពុំមានផែនការណាមួយដើម្បីចាត់វិធានការធ្វើការស៊ើបអង្កេតបឋម ក្រោយៗទៀតបន្ថែមទៅលើជនសង្ស័យផ្សេងៗទៀតនោះឡើយ ។ តាមរយៈការបញ្ជូនជនសង្ស័យចំនួនប្រាំ (៥) រូបនេះ ឱ្យទៅសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ដើម្បីបំពេញកិច្ចស៊ើបសួរ សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្ដរជាតិស្ដីទី មានការយល់ស្របតាម សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់អតីតសហព្រះរាជអាជ្ញាអន្ដរជាតិ ចុះថ្ងៃទី០៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០០៩ ដែលថាសំណុំរឿងចុង ក្រោយ ដែលត្រូវធ្វើការចោទប្រកាន់ទាំងនេះនឹងនាំមកនូវការទទួលខុសត្រូវកាន់តែទូលំទូលាយថែមទៀតចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្ម នានា ដែលបានប្រព្រឹត្ដនៅក្នុងរយៈកាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ពីឆ្នាំ ១៩៧៥-១៩៧៩ ។ កាលពីម្សិលមិញ សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្ដរជាតិស្ដីទី បានដាក់ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទី២ និងដីកាសន្និដ្ឋាន បញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទី៣ ជូនទៅសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ជាប្រយោជន៍ដើម្បីឱ្យកិច្ចស៊ើបសួរទៅលើអំពើឧក្រិដ្ឋនានា ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់នៅក្នុងនោះអាចនឹងបើកដំណើរការទៅបាន ។ ការដាក់ជូននេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយស្របទៅ តាមសាលដីការបស់អង្គបុរេជំនុំជម្រះ នៅក្នុងការពិចារណារបស់ខ្លួនពាក់ព័ន្ធនឹងការខ្វែងយោបល់គ្នារវាង សហព្រះរាជ អាជ្ញា ដោយអនុលោមតាមវិធាន ៧១ នៃវិធានផ្ទៃក្នុង (ការខ្វែងយោបល់គ្នាលេខ ០០១/១៨-១១-២០០៨-អ.វ.ត.ក/ អ.ប.ជ) ដែលសហព្រះរាជអាជ្ញា បានទទួលនៅថ្ងៃទី០២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៩ ។
តាមច្បាប់ ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរ គឺជាឯកសារសម្ងាត់ ។ យ៉ាងនេះក៏ដោយ ការទទួលស្គាល់អំពី សារៈសំខាន់នៃកិច្ចការរបស់អង្គជំនុំជម្រះនេះ និងការចាំបាច់សម្រាប់សាធារណជនដែលត្រូវទទួលបាននូវព័ត៌មានស្ដីពី ការជឿនលឿននៃដំណើរការនីតិវិធី វិធានផ្ទៃក្នុងបានអនុញ្ញាតឱ្យសហព្រះរាជអាជ្ញា ផ្ដល់ជូនដល់សាធារណជននូវ ព័ត៌មានសង្ខេបដែលមាននៅក្នុងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទាំងនេះ ដោយគិតពិចារណាអំពីបូរណភាពនៃ ការស៊ើបសួរ, អត្ដសញ្ញាណនៃជនរងគ្រោះ និងសាក្សី ហើយនិងអំពីសច្ចធារណ៍នៃនិរទោសរបស់ជនសង្ស័យ ។
ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទី២ និងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទី៣ មានឧក្រិដ្ឋកម្មនានាត្រូវបានប្រព្រឹត្ដ ឡើងដែលជាផ្នែកមួយនៃផែនការឧក្រិដ្ឋកម្មរួម ដោយបង្កើតបានជាការបដិសេធន៍មួយដែលមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ និង ដោយខុសច្បាប់ទៅលើសិទ្ធិរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា និងកំណត់បាននូវជនសង្ស័យសរុបចំនួនប្រាំ (៥) រូប ។
ដោយមានមូលដ្ឋាននៅលើការស៊ើបអង្កេតបឋមមួយ ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរថ្មីទី២ បានស្នើសុំឱ្យបំពេញ កិច្ចស៊ើបសួរទៅលើស្ថានភាពនៃអង្គហេតុផ្សេងៗគ្នាចំនួនប្រាំបី(០៨) ស្ដីពីការធ្វើមនុស្សឃាត, ការធ្វើទារុណកម្ម, ការឃុំ ខ្លួនដោយខុសច្បាប់, ការធ្វើពលកម្មដោយបង្ខំ និង ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ។ ការចោទប្រកាន់នានាទៅតាមអង្គហេតុ ដែលមាននៅក្នុងដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរនេះ បើសក្ខីកម្មត្រូវបានបង្ហាញ នឹងបង្កើតបានជា ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំង មនុស្សជាតិ, អំពើបំពារបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើអនុសញ្ញាទីក្រុងហ្សឺណែវ និងការរំលោភទៅលើក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ កម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៥៦ ។ ដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទី៣ បានស្នើសុំឱ្យបំពេញកិច្ចស៊ើបសួរទៅលើស្ថានភាពនៃ អង្គហេតុផ្សេងៗគ្នាចំនួនសាមសិបពីរ (៣២) ស្ដីពីការធ្វើមនុស្សឃាត, ការធ្វើទារុណកម្ម, ការឃុំខ្លួនដោយខុសច្បាប់, ការធ្វើពលកម្មដោយបង្ខំ និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ។ ការចោទប្រកាន់នានាទៅតាមអង្គហេតុ ដែលមាននៅក្នុងដីកា សន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឱ្យស៊ើបសួរទី៣ បើសក្ខីកម្មត្រូវបានបង្ហាញ នឹងបង្កើតបានជាឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ និង ការរំលោភទៅលើក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៥៦ និង អំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ។
នៅ អ.វ.ត.ក នេះ សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្ដរជាតិស្ដីទី ពុំមានផែនការណាមួយដើម្បីចាត់វិធានការធ្វើការស៊ើបអង្កេតបឋម ក្រោយៗទៀតបន្ថែមទៅលើជនសង្ស័យផ្សេងៗទៀតនោះឡើយ ។ តាមរយៈការបញ្ជូនជនសង្ស័យចំនួនប្រាំ (៥) រូបនេះ ឱ្យទៅសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ដើម្បីបំពេញកិច្ចស៊ើបសួរ សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្ដរជាតិស្ដីទី មានការយល់ស្របតាម សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់អតីតសហព្រះរាជអាជ្ញាអន្ដរជាតិ ចុះថ្ងៃទី០៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០០៩ ដែលថាសំណុំរឿងចុង ក្រោយ ដែលត្រូវធ្វើការចោទប្រកាន់ទាំងនេះនឹងនាំមកនូវការទទួលខុសត្រូវកាន់តែទូលំទូលាយថែមទៀតចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្ម នានា ដែលបានប្រព្រឹត្ដនៅក្នុងរយៈកាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ពីឆ្នាំ ១៩៧៥-១៩៧៩ ។