តើឧក្រិដ្ឋកម្មអ្វីនឹងត្រូវការកាត់សេចក្តី? តើការកាត់សេចក្តីប្រើច្បាប់កម្ពុជាឬច្បាប់អន្តរជាតិ?

Posted 07 មីនា 2011 / បាន​ធ្វើ​បច្ចុប្បន្នភាព 24 កក្កដា 2017

ប្រជាជនយ៉ាងហោចណាស់ ១.៧លាននាក់ បានស្លាប់ដោយសារទារុណកម្ម ការប្រហារជីវិត និងជំងឺដែលមិនមានការព្យាបាល ចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩។ ចៅក្រមចាំបាច់ត្រូវធ្វើការសម្រេចចិត្តឲ្យបានច្បាស់លាស់ អំពីបទឧក្រិដ្ឋអ្វីដែលត្រូវបានប្រព្រឹត្តនៅពេលនោះ និងដោយនរណាខ្លះ។ ការប្រឈមមុខនឹងការកាត់សេចក្តីនេះ នឹងអាស្រ័យទៅលើការប្រមែប្រមូលភ័ស្តុតាងឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីរកឲ្យឃើញនូវទោសកំហុសរបស់បុគ្គលណាមួយដែលបានប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋ។

ទាំងបទឧក្រិដ្ឋនៅក្រោមច្បាប់ជាតិនិងច្បាប់អន្តរជាតិអាចត្រូវបានចោទប្រកាន់នៅចំពោះមុខ អ.វ.ត.ក។ បទឧក្រិដ្ឋជាក់លាក់ត្រូវបានរៀបរាប់ខាងក្រោម៖

បទឧក្រិដ្ឋនៅក្រោមច្បាប់កម្ពុជារួមមានៈ

  • អំពើមនុស្សឃាត
  • ការធ្វើទារុណកម្ម
  • ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញខាងសាសនា

បទឧក្រិដ្ឋនៅក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិរួមមានៈ

  • អំពើប្រល័យពូជសាសន៍ (ការសម្លាប់រង្គាល ឬធ្វើឲ្យខូចខាត បាត់បង់ដោយចេតនាបំផ្លាញទាំងស្រុងឬមួយផ្នែកនៃក្រុមជាតិ ជាតិពន្ធ ពូជសាសន៍ ឬសាសនាណាមួយ)
  • ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងមនុស្សជាតិ (អំពើមនុស្សឃាត ការសម្លាប់រង្គាល ការដាក់ជាទាសករ ការនិរទេស ការធ្វើទារុណ្មកម្ម និងបទឧក្រិដ្ឋផ្សេងទៀត នៃពីហិង្សាផ្លូវភេទ)
  • អំពើរំលោភបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើអនុសញ្ញាទីក្រុងហ្សឺណែវឆ្នាំ១៩៤៩ (ការប្រព្រឹត្តដោយខុសច្បាប់ទៅលើជនស៊ីវិលឬឈ្លើយសឹក ការវាយប្រហារលើគោលដៅជនស៊ីវិលនិងការបំផ្លាញស្ថាប័នអប់រំនិងសាសនា)
  • ការបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិវប្បធម៌ (ការលួចបំផ្លិចបំផ្លាញអគារប្រវត្តិសាស្រ្ត ទីតាំងបុរាណវិទ្យា សារមន្ទីរ ស្នាដៃសិល្បៈឬប្រវត្តិសាស្រ្ត សៀវភៅសំខាន់ៗ និងបណ្ណាល័យ)
  • ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងក្រុមមនុស្សដែលត្រូវបានការពារដោយច្បាប់អន្តរជាតិ (មន្ត្រីទូត)។