អៀង សារី

នីតិវិធីប្រឆាំងនឹងជនជាប់ចោទ អៀង សារី ត្រូវបានបញ្ចប់នៅចំពោះមុខអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជានៅថ្ងៃទី១៤ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៣ បន្ទាប់ពីគាត់បានស្លាប់នៅក្នុងថ្ងៃជាមួយគ្នានេះ។


អៀង សារី គឺជាអតីតសិស្សនៅវិទ្យាល័យស៊ីសុវត្ថិ ក្នុងក្រុងភ្នំពេញ។ លោកបាន ទទួលអាហារូបករណ៍ទៅសិក្សានៅឯវិទ្យាល័យកុងដ័រសេ និងនៅវិទ្យាស្ថានសិក្សា នយោបាយក្រុងប៉ារីសប្រទេសបារាំង។ លោកបានចូលជាសមាជិកបក្សកុម្មុយនីស្ត បារាំងក្នុងឆ្នាំ១៩៥១។ អៀង សារី ត្រូវបានគេជឿថាបានចូលរួមជាមួយ ខៀវ សំផន ក្នុងការបង្កើតចលនា ម៉ាក្សស៊ីស ក្នុងស្រទាប់និសិ្សតកម្ពុជានៅប្រទេសបារាំង។ បន្ទាប់ពីត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញក្នុងឆ្នាំ១៩៥៧ អៀង សារី បានក្លាយជាគ្រូបង្រៀន ប្រវត្តិវិទ្យានៅវិទ្យាល័យស៊ីសុវត្ថិ និងជាសមាជិកសកម្មនៃបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា។ អៀង សារី បានរត់ចូលព្រៃដើម្បីចូលរួមជាមួយចលនាខ្មែរក្រហមនៅឆ្នាំ១៩៦៣។ ក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមស៊ីវិលពីឆ្នាំ១៩៧១-១៩៧៥ លោកបានចូលរួមជាមួយរាជ រដ្ឋាភិបាលបង្រួបបង្រួមជាតិកម្ពុជា និងជាបេសកជនពិសេសរបស់រណសិរ្សរួបរួម ជាតិខ្មែរ។
ពេលដែលខ្មែរក្រហមឡើងកាន់អំណាចនៅឆ្នាំ១៩៧៥ អៀង សារី ក៏បានក្លាយទៅជា ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកកិច្ចការបរទេស។ អៀង សារី បានរត់ភៀសខ្លួនទៅ ប្រទេសថៃនៅពេលដែលរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំក្នុងឆ្នាំ១៩៧៩។ គាត់ត្រូវបានកាត់ ទោសកំបាំងមុខពីបទប្រល័យពូជសាសន៍ និងត្រូវផ្តន្ទាទោសប្រហារជីវិតដោយ តុលាការប្រជាជនបដិវត្តន៍កម្ពុជានៅភ្នំពេញ។  អៀង សារី បានបន្តតួនាទីរបស់ខ្លួន ក្នុងរដ្ឋាភិបាលនិរទេស ប៉ុន្តែបានផ្ទេរមុខតំណែងជារដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសទៅឲ្យ ខៀវ សំផន បន្ទាប់ពីការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យក្នុងឆ្នាំ១៩៨២។ អៀង សារី បានចាកចេញពីចលនាខ្មែរក្រហមជាមួយនឹងកងកម្លាំងយោធារាប់ពាន់ នាក់នៅខែសីហាឆ្នាំ១៩៩៦ ជាថ្នូរនឹងព្រះរាជក្រិត្យលើកលែងទោសចំពោះសាលក្រម  ឆ្នាំ១៩៧៩ និងការលើកលែងទោសពីសំណាក់ព្រះករុណាព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ពីការកាត់ទោសក្រោមច្បាប់ដាក់ខ្មែរក្រហមនៅក្រៅច្បាប់ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៤។
 
Photo


Alias
វ៉ាន់
Date of Birth
Place of birth
ភូមិលឿងវ៉ា ខេត្តត្រាវីញ (វៀតណាមខាងត្បូង)
Arrested date
Defence counsel
លោកក អាង ឧត្តម (មេធាវីជាតិ) និងលោក ម៉ៃឃើល ខាណាវ៉ាស (Micheal G. Karnavas) (មេធាវីអន្តរជាតិ ជនជាតិអាមេរិក)
Alleged Position in Democratic Kampuchea

ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ សមាជិក​គណៈ​កម្មាធិការ​អចិន្ត្រៃយ៍​និង​គណៈ​កម្មា​ធិការ​មជ្ឈិម​នៃ​បក្ស​កុម្មុយនីស្ត កម្ពុជា

Status of case

ត្រូវចោទប្រកាន់និងបញ្ជូនទៅជំនុំជម្រះពីបទ ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងមនុស្សជាតិ ការរំលោភបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើអនុសញ្ញាទីក្រុងហ្សឺណែវឆ្នាំ១៩៤៩ ឧក្រិដ្ឋ​កម្ម ប្រល័យពូជសាសន៍ មនុស្សឃាត ការធ្វើទារុណកម្ម និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញខាងផ្នែក សាសនា ដែលមានចែងក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌឆ្នាំ១៩៥៦ និង​មាន​ចែងនិងផ្តន្ទាទោស តាមមាត្រា ៣(ថ្មី) មាត្រា៤, ៥, ៦, ២៩(ថ្មី) និងមាត្រា៣៩(ថ្មី) នៃច្បាប់ស្តីពីការ បង្កើត​អង្គ​ជំនុំ​ជម្រះ​វិសាមញ្ញ​ក្នុង​តុលាការ​កម្ពុជា ចុះថ្ងៃទី២៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៤។​សវនាការ​សាធារណៈ​នៅ​ចំពោះ​មុខ​អង្គ​ជំនុំ​ជម្រះ​សាលា​ដំបូង​នឹង​ចាប់​ផ្តើម​នៅ ឆ្នាំ២០១១។

Key indictment allegations

អៀង សារី ត្រូវបានចោទប្រកាន់ថា មានការទទួលខុសត្រូវតាមរយៈការធ្វើ សកម្មភាព ឬ បរាជ័យក្នុងការទប់ស្កាត់ (រួមបញ្ចូលទាំងការប្រព្រឹត្តតាមរយៈ ឧស្សាហកម្មឧក្រិដ្ឋកម្ម រួម) បញ្ជា ញុះញង់ រៀបចំផែនការ ដឹកនាំ ឬសមគំនិត ដោយការជួយឬជំរុញ ឬបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ការប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្ម ឬទទួល ខុសត្រូវក្នុងនាមជាអ្នកដឹកនាំ ចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មដូចខាងក្រោម  ដែលត្រូវបានប្រព្រឹត្ត នៅចន្លោះពីថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ថ្ងៃទី៦ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩៖

 

  • ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងមនុស្សជាតិ ៖ មនុស្សឃាត ការសម្លាប់ផ្តាច់ពូជ ការដាក់ក្នុង មន្ទីរឃុំឃាំង ការធ្វើទារុណកម្ម និងអំពើអមនុស្សធម៌ផ្សេងទៀត។
  • ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ ៖ ការសម្លាប់ក្រុមជនជាតិវៀតណាម និង ចាម។
  • ការរំលោភបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើអនុសញ្ញាទីក្រុងហ្សឺណែវឆ្នាំ១៩៤៩ ៖ មនុស្សឃាតដោយចេតនា ការធ្វើទារុណកម្មឬការប្រព្រឹត្តអមនុស្សធម៌ ការបង្ក ដោយចេតនាឲ្យមានរបួសធ្ងន់ធ្ងរឬឲ្យមានការឈឺចាប់ដល់រូបរាងកាយឬសុខភាព ការដកហូតដោយចេតនាពីឈ្លើយសឹកឬជនស៊ីវិលនូវសិទ្ធិទទួលបានការកាត់ក្តី ដោយយុត្តិធម៌ ការបង្ខាំងនិងការនិរទេសជនស៊ីវិលដោយខុសច្បាប់។
  • អំពើមនុស្សឃាត ៖ ការធ្វើទារុណកម្ម និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញខាងផ្នែកសាសនា ដូចមានចែងក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៥៦។
    អៀង សារី បានបដិសេធរាល់បទចោទប្រកាន់ទាំងអស់មកលើគាត់។
Cases សំណុំរឿង ០០២
Date
សាលក្រមសង្ឋេបសំណុំរឿង ០០២/០២ ពាក់ព័ន្ធនឹងជនជាប់ចោទ នួន ជា និងខៀវ សំផន n/a
កំណត់ហេតុជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៃកិច្ចដំណើរការនីតិវិធី សវនាការលើអង្គសេចក្ដីនៃសំណុំរឿង ០០២ ថ្ងៃទី០៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១២ E1/121
[កែតម្រូវ ១] សំណើសុំកោះហៅសាក្សី ពាក់ព័ន្ធនឹងការចោទប្រកាន់អំពីគោលនយោបាយនៃការកំណត់មុខសញ្ E291/2
ប្រតិចារឹកសវនាការលើអង្គសេចក្ដីនៃសំណុំរឿង ០០២ - ថ្ងៃទី ១៨ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ E1/226.1
ប្រតិចារឹកសវនាការលើអង្គសេចក្ដីនៃសំណុំរឿង ០០២/០១ - ថ្ងៃទី ០៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ E1/218.1
ប្រតិចារឹកសវនាការលើអង្គសេចក្ដីនៃសំណុំរឿង ០០២/០១ - ថ្ងៃទី ២៩ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ២០១៣ E1/198.1
ប្រតិចារឹកសវនាការលើអង្គសេចក្ដីនៃសំណុំរឿង ០០២/០១ - ថ្ងៃទី ២៩ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ២០១៣ E1/198.1
ប្រតិចារឹកសវនាការលើអង្គសេចក្ដីនៃសំណុំរឿង ០០២/០១ - ថ្ងៃទី ២៣ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ២០១៣ E1/196.1
ប្រតិចារឹកសវនាការលើអង្គសេចក្ដីនៃសំណុំរឿង ០០២/០១ - ថ្ងៃទី ២១ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ២០១៣ E1/194.1
ប្រតិចារឹកសវនាការលើអង្គសេចក្ដីនៃសំណុំរឿង ០០២ - ថ្ងៃទី ០៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៣ E1/190.1
អនុស្សរណៈរបស់ការិយាល័យរដ្ឋបាលស្ដីពី៖ ការទទួលបានរបាយការណ៍ស្ដីពីការស៊ើបអង្កេតអំពីមូលហេតុមរណភាពរបស់ អៀង សារីអនុស្សរណៈរបស់ការិយាល័យរដ្ឋបាលស្ដីពី៖ ការទទួលបានរបាយការណ៍ស្ដីពីការស៊ើបអង្កេតអំពីមូលហេតុមរណភាពរបស់ អៀង សារី E270/2
សេចក្តីសម្រេចលើបណ្តឹងសាទុក្ខភ្លាមៗក្រោយមរណភាព របស់ អៀង សារី E238/9/1/5
សំណើសុំការកែតម្រូវលើឯកសារ E270/1 ភាសាខ្មែរ E270/1/Corr-1
[កែតម្រូវ ១] សេចក្ដីសម្រេចលើការបញ្ជប់កិច្ចនីតិវិធីប្រឆាំងនឹងជនជាប់ចោទ អៀង សារី E270/1
លិខិតបញ្ជាក់មរណភាពរបស់លោក អៀង សារី ថ្ងៃទី១៤ ខែមិនា ឆ្នាំ២០១៣ ( E270
ដីកាបង្គាប់ឱ្យអនុវត្តភ្លាមៗតាមវិធាន ១០៨ នៃវិធានផ្ទៃក្នុង E238/9/1/4
អនុស្សរណៈរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងស្ដីពី៖ ការពន្យារពេលស្ដាប់សក្ខីកម្មអ្នកជំនាញ E264/3
ចម្លើយតបរបស់សហមេធាវីនាំមុខទៅនឹងសេចក្តីណែនាំរបស់អង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងស្តីអំពីការស្នើសុំឲ្យ ទទួលយកភ័ស្តុតាងកំណត់ហេតុស្តាប់ចម្លើយជាលាយលក្ខណ៍អក្សររបស់ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី និង ឯកសារផ្សេងទៀត (ភ្ជាប់ជាមួយនឹងឧបសម្ព័ន្ធសម្ងាត់ និង សម្ងាត់បំផុត) E223/2/7
កំណត់ហេតុជាលាយលក្ខណ៍អក្សរនៃកិច្ចដំណើរការនីតិវិធី សវនាការលើអង្គសេចក្ដីនៃសំណុំរឿង ០០២ ថ្ងៃទី០៤ ខែមិនា ឆ្នាំ ២០១៣ E1/174
ប្រតិចារឹកសវនាការលើអង្គសេចក្ដីនៃសំណុំរឿង ០០២ - ថ្ងៃទី ០៤ ខែ មិនា ឆ្នាំ២០១៣ E1/174.1
ចម្លើយតបទៅនឹង “សំណុំរបស់សហព្រះរាជអាជ្ញាសុំដាក់នៅចំពោះមុខអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងនូវលិខិតពីរច្បាប់របស់អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ ផ្ញើជូន ខៀវ សំផន និង អៀង សារី E265/1
ចម្លើយតបរបស់ អៀង សារី ទៅនឹងសំណើរបស់សហព្រះរាជអាជ្ញា សុំដាក់ចំពោះមុខអង្គជំនុំជម្រះនូវលិខិតពីរច្បាប់ពីអង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ ដែលបានផ្ញើជូន ខៀវ សំផន និង អៀង សារី E265/2
ចម្លើយតបរបស់ អៀង សារី ទៅនឹងសំណើរបស់សហព្រះរាជអាជ្ញាសុំបើកកិច្ចស៊ើបសួរ ដោយអនុលោមតាមវិធាន ៩៣ អំពីទីកន្លែងស្នាក់នៅរបស់សាក្សីសក្តានុពល XXX(កោសលុប) E266/1
សំណើរបស់សហព្រះរាជអាជ្ញា ស្របតាមវិធាន ៨៧(៤) សុំដាក់រូបថតទៅក្នុងសំណុំរឿង ដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសក្ខីកម្មរបស់សាក្សីជំនាញ ELIZABETH BECKER E264/2
ចម្លើយតបរបស់សហព្រះរាជអាជ្ញា ទៅនឹង ការជំទាស់របស់ អៀង សារីទាក់ទងទៅ នឹង សក្ខីកម្មរបស់សាក្សី TCW-624 តាមប្រព័ន្ធ សោតទស្សន៍ E236/1/4/4